zondag 31 juli 2016

Konstantin Wegerer 40




Herb Hans Ulrich von Schaffgotsch Semperfei


Powiedziałem, co się stało w mojej podróży, ale często byłem przerywane przez Pani Eleonora lub Pana Johann Georg, kiedy chcieli więcej szczegółów. Kiedy powiedziałem o burzę, na który straciłem mój konia, spojrzałem na Pani Eleanora i powiedziałem jej, że chyba mam wrócić do Raspenava i oddać pożyczonym koniu w ciągu kilku dni, i kupie nowego konia z moich zarobków. Ale ona śmiała się, i powiedziała mnie:

"To prawda. Na zwyczaj tak robimy robimy z naszymi sługi jeźdźca. Są one odpowiedzialne za ich zwierząt oraz do zapłaty odszkodowania z ich wynagrodzenia. Inaczej, myślę, że wszyscy oni nie dbają o konie. W tym przypadku jednak musimy pamiętać, że dobry Pan Bóg spowodował szkody z jego piorun. Nim jednak musimy być wdzięczni za wszystko, co robi dla nas dobre, czy złe. I jak my możemy to odróżnić to? Nieprawda Johan? Więc twój koń ide na kosztem naszych wydatków ślubnych, a to z pewnością nie będzie największym wydatek. Ja będę  to jutro rano potwierdzać u wódz zamku. Zapytaj go, kiedy najlepiej pasuje aby jechać jeszcze raz do Raspenava żeby oddać konia. W przyszłym tygodniu, masz jechać do naszej rodziny w kierunku północy, a rano jazdy, inaczej słyszą po raz pierwszy o naszym małżeństwie przez inny drogach.. Teraz proszę opowiadaj dalej".

Po skończyłem moją historię, podziękowali Pani Eleanor i Pan Johann Georg mnie dla szczególnym zaangażowaniem. Pochwalili mnie, bo reprezentowałem rodzinę Schaffgotschów tak, jak oni chcieli.


Ik vertelde wat ik op mijn rit meegemaakt had, werd echter vaak door Vrouwe Eleonora of Heer Johann Georg onderbroken, als ze meer details wilden hebben. Toen ik van het onweer vertelde, waarbij ook mijn paard verloor, keek ik vrouwe Eleonora aan en zei haar, dat ik het in Raspenau geleende paard in een paar dagen wel zou moeten terug brengen, en dat ik van mijn loon een nieuw paard zou kopen. Ze lachte me echter toe en zei:


Dat is waar. Zo doen we het gewoonlijk met onze ruitersknechten. Zij zijn voor hun dieren verantwoordelijk en moeten schade van hun loon betalen. Anders, denk ik, zouden ze de paarden helemaal afjakkeren. In dit geval moeten we er echter aan denken dat de lieve Heer God met zijn bliksemflits de schade heeft aangericht. Hem moeten we echter dankbaar zijn voor alles wat hij ons aandoet, goed of slecht. En hoe kunnen wij dit onderscheiden? Nietwaar Johan? Dus jouw paard komt op rekening van onze bruiloftskosten, en dat zal zeker niet de grootste post zijn. Ik zal dit morgenvroeg bij de burchthoofdman bevestigen. Vraag hem wanneer het, het beste uitkomt, dat je nog eens naar Raspenau rijd om het paard terug te brengen. Volgende week moet je naar onze familie richting middernacht en ochtend rijden, anders horen zij voor het eerst van ons huwelijk via andere wegen. Nu vertel alstublieft verder.’


Nadat ik mijn verhaal klaar was, bedankten Vrouwe Eleonora en Heer Johann Georg me voor mijn bijzondere inzet. Ze loofden me omdat ik de familie Schaffgotsch zo had vertegenwoordigd als dat zij dat wensten.

zondag 24 juli 2016

Konstantin Wegerer 39





Mój koń międzyczasie odpoczywał przed domem. Wspinałem na konia, dał mu leciutka uderzenie na tyłek, cmoknął z mój język, i od razu zrozumiał to jako komenda dla szybszego biegu. Mieliśmy podróż od około trzech godzin przed sobą i dni na wiosnę nie były jeszcze długie. W każdym razie, nie chciałem jechać w ciemność na drogach, które nie były mi znane. Najkrótsza droga od Nove Mesto byłoby bezpośrednio przez górami w dolina Kwisa, ale nie znalem ta droga. Dlatego pojechałem najpierw do Jindrichovice, gdzie byłem już w początek mój podróż. Stąd wiedziałem, dalszej droga w dolina Kwisa i do zamek Gryf. Decyzja ta okazała się dość szybko dobre, bo mój koń poruszający pod górę, szybko, się zmęczył, a ja musiałem dlatego pojechać w wolniejszym bieg. Dlatego zmierzch już zaczynała, kiedy sięgnąłem szlaku handlowego od Zittau do Mirsk, a ja znów byłem na mnie znanym terenie.


Powitanie na Gryf był bardzo serdeczny. Miałem uczucie że wrócę do ciepłego dużą rodzinę. Służący jeźdźca dbał o mojego konia, więc od razu można poinformować Pani od mojej jazdy. Kiedy przyszedłem do jej pokojów, prosiłem dziewicą aby mnie zameldować i zapytać, czy miałem jeszcze tego samego dnia raportować. Dziewica ledwo zniknął w pokoju, i drzwi otworzyły się, a sam Pani Eleanora wyszedł i krzyknęła: "Do środku w tobie, do środku w tobie oczekiwaliśmy cię wczoraj"


Potem dopiero widziałam, że nie siedział młody człowiek w wygodnie fotelu. Zrobiłem mały ukłon i przedstawiłem się. Potem uśmiechnął się i powiedział: "Słuchałem już od młodego ratownika i jestem pewien, że inteligentny jeździec może myśleć, kim jestem". Wtedy on również wstał robił krótki ukłon; "Johann Georg von Hohenzollern auf Sygmaringen". Usiadł znowu i po chwili dodał:"., a teraz usiąść, wypij kieliszek czerwonego wina z nas i opowiadaj swój raport.




Mijn paard had zich intussen voor het huis uitgerust. Ik steeg op, gaf hem een tikje op de kont, klakte met mijn tong, want hij meteen als een bevel voor een snellere gang begreep. We hadden nog een rit van ongeveer drie uur voor de boeg, en de dagen in het voorjaar waren nog niet lang. In ieder geval wilde ik niet in het donker rijden op wegen die me niet bekend waren. De kortste weg vanaf Neustadt zou direct over de bergen in het Queisdal geweest zijn, maar ik kende deze weg niet. Daarom reed ik eerst naar Heinersdorf, waar ik op de heenweg ook al was geweest. Vandaar kende ik de verdere weg in het Queisdal en naar Greiffenstein. Deze beslissing bleek al snel heel goed te zijn, want mijn paard werd bij het bergop rijden zienderogen moe, en ik moest in een langzamere gang gaan rijden. Daarom schemerde het al, toe ik de handelsweg van Zittau naar Friedeberg bereikte, en ik me weer op bekend terrein vond.


De begroeting op de Greiffenstein was zeer hartelijk. Ik had het gevoel in een hartelijke grote familie terug te keren. Een ruitersknecht verzorgde mijn paard, zodat ik meteen de vrouwe over mijn rit kon vertellen. Toen ik bij haar kamers kwam, vroeg ik een maagd me aan te melden, en te vragen of ik nog dezelfde dag verslag moest doen. De maagd was nog maar kort in de kamer verdwenen, of de deur vloog open en Vrouwe Eleonora kwam zelf naar buiten en riep: ‘Naar binnen met jou, naar binnen met jou, we hadden je gisteren al verwacht.’


Daarna zag ik pas, dat in een gemakkelijke stoel een jonge heer zat. Ik maakte een kleine buiging en noemde mijn naam. Daarop glimlachte hij en zei: ‘Ik heb al van de jonge redder gehoord en ben er zeker van, dat de slimme ruiter wel denken kan, wie ik ben.’ Vervolgens stond hij op, maakte eveneens een korte buiging: ‘Johann Georg von Hohenzollern auf Sygmaringen.’ Hij ging weer zitten en na een korte pauze voegde hij toe: ‘en nu ga zitten, drink een glaasje rode wijn met ons en breng je verslag uit.’

zondag 17 juli 2016

Konstantin Wegerer 38




Eleonora von Schaffgotsch chciała do ślubu zrobić wielki dekoracyjny talerz, gdzie nowe związek z herbami von Schaffgotscha i rodziny von Hohenzollern został pokazany. Dlatego miałem w moim bagaż oprócz  moich zaproszeń też rysunek od malarza z Gryfów, jak herb ma wyglądać w prawdziwe wielkości. Pan od odlewanie cyna  znalazłem szybko i od razu zgadzał się do wykonywania pracy w wymaganym czasie. Dawał mnie przybliżoną cenę talerzu jednego łokieć szerokości i też pokazał mnie kilka próbek mniejszych talerzy. Tak duży talerz w jego życiu nigdy nie robił , a on wyjaśnił mi jaki trudności można oczekiwać. Był najwyraźniej dumny z otrzymania tak ważną misję, w ten sposób mógłby  zwiększyć swoją reputację. Wybrałem motywem na krawędzi talerz, który mnie podobał. Potem ustaliśmy cenie, która nawet była niższa niż cenie która Pani Eleanor chciała zapłacić. Teraz ja byłem dumny, bo miałem zakończyłem moją misję bez problemów i prosiłem o pisanie na papier, potwierdzeniem zamówienia. To był mój pierwszy poważny rzecz, którą zrobiłem, a to już dla moich nowych Panow. Mistrz od odlewanie cyna chciał talerz sam oddać kilka dni przed ślubem w zamek Kamienica.

Na pożegnanie, uścisnęliśmy dłonie, on, stary szary mistrzem, i ja, młody sługa jeźdźca. Nie byliśmy tylko jedynymi partnerami: wzajemny szacunek w kilku minutach negocjacji, ale również prawie przyjaciółmi. Mistrz Halbertal prosił mnie przy stole i wyciągnął butelkę domowego wina owocowego. napełnił dwa małe kieliszki i piliśmy zarówno na nasze zdrowie, a także na sukces zamówionego utworu.


Eleonora von Schaffgotsch wilde voor haar bruiloft een groot sierbord laten maken waarop de nieuwe verbintenis van de familiewapens van von Schaffgotsch en de familie von Hohenzollern afgebeeld was. Daarom had ik naast mijn uitnodigingen ook een tekening van de schilder uit Greiffenberg in mijn bagage, hoe het wapen er in de gewenste grote moest uitzien. De tingieter had ik snel gevonden en hij was ook meteen bereid, de opdracht in de gewenste tijd uit te voeren. Hij noemde me de geschatte prijs van een bord van één el doorsnee, en hij liet me ook enkele monsters van kleinere borden zien. Zo’n groot bord had hij nog nooit gemaakt, en hij legde me de te verwachten moeilijkheden uit. Hij was schijnbaar trots om zo’n belangrijke opdracht te krijgen, want dat zou zijn goede naam nog groter maken. Ik zocht een motief voor de rand van het bord uit, die ik mooi vond. Vervolgens sprak ik een prijs af, die nog lager laag dan de prijs die Vrouwe Eleonora bereid was te betalen. Nu was ik trots omdat ik mijn opdracht probleemloos had afgehandeld, en liet een papier met de opdrachtbevestiging schrijven. Het was mijn eerste grotere zaak die ik deed, en dan nog meteen voor mijn nieuwe heerschap. De tingietmeester wilde het bord zelf enkele dagen voor de bruiloft in slot Kemnitz afgeven.

Bij het afscheid schudden we elkaar de handen, hij, de oude grijze meester, en ik, de jonge ruitersknecht. We waren in de luttele minuten van onderhandelingen niet alleen partners met wederzijde hoogachting, maar ook bijna vrienden geworden. Meester Halbertal vroeg me aan tafel en haalde een fles met zelf gemaakte vruchtenwijn. Hij schudde twee kleine glaasjes in, en we dronken op op ons beider gezondheid en op het goed lukken van het bestelde stuk.

zondag 10 juli 2016

Konstantin Weger 37 Nove Mesto

nad Smrkem kolo Nove Mesto

Podczas obiadu, słyszałem w różnych rozmowy wiele o Gryf i jego mieszkańców, nawet od dzieciństwa o które jeszcze nic nie wiedziałem. Oni najwyraźniej znali się bardzo dobrze. Poprosiłem wkrótce o pożegnanie, ponieważ miałem długą drogę przed mnie. Droga najpierw poszedł  powoli pod górę, a mój nowy koń musiał najpierw przyzwyczaić się do moich rozkazów, aby oszczędzać  swoje siły na stromych pod górki, a nie chodzić zbyt szybko. Chciałbym zjechać do źródła Lazne Libverda bo dziadek wiele cudownych rzeczy powiedział o tym, ale było niestety za późno.

Dla Nove Mesto dostałem specjalne zadanie. Pojechałem do pierwszego domu, i pytałem o mistrz wlewanie cyna  Halbertal. To nie było trudne w tego nowego miasta, znaleźć jego dom i warsztat, bo wszystkie ulice były proste i skrzyżowane pod kątem prostym. Rynek też był duży prostokąt. Miasto było kilka lat temu dla górników budowany przez rodzinę von Redernu z Frydlandzie, który pracowali dla nich w kopalni cyna na góra Medenec i Rapicka. W mieście następnie osiedli inni rzemieślnicy, którzy cyna przetwarzali na dzbanki, kubki i talerze.


Tijdens het middageten hoorde ik in de gesprekken nog veel over de Greiffenstein en zijn bewoners, ook uit de kindertijd, waar ik nog niets van wist. Men kende elkaar blijkbaar heel goed. Ik vroeg al snel om mijn afscheid, want ik had nog een lange weg voor me. De weg ging eerst langzaam bergop en mijn nieuwe paard moest eerst aan mijn bevelen wennen, om zijn krachten voor de sterkere hellingen te sparen, en dus niet te snel lopen. Ik had graag de afslag naar de bron van Liebwerda genomen, omdat grootvader hier veel wonderbaarlijks over verteld had, maar daarvoor was het helaas te laat. 
 

Voor Neustadt had ik een bijzondere opdracht gekregen. Ik reed naar het eerste huis, en vroeg naar de tingietmeester Halbertal. Het was niet moeilijk in de nieuwe stad zijn huis en werkplaats te vinden, want alle straten liepen kaarsrecht en kruisten elkaar in rechte hoeken. Ook het marktplein was een grote rechthoek. De stad was enkele jaren geleden voor de mijnwerkers door de familie von Redern uit Frydland aangelegd, die voor hun werkten in de tin groeves aan de Koper- en Rapplitzberg. In de stad hadden zich vervolgens ook andere ambachtslieden gevestigd die het tin verwerkten tot kannen, bekers en borden.
    

zondag 3 juli 2016

Konstantin Wegerer 36 (Hejnici)

Hejnici

Następnego dnia miałem inny niż do tej pory podjąć inną, dłuższą drogę do Hejnici. Wittiga była po  burzy tak nadęty,  że normalna droga, przez dolinę został zalany. Przez to doszedłem dopiero do popołudnia u moim celem. Ostatnia część drogi poszła między granitowych filary z posągi świętych, to droga pielgrzymski do kościoła w Hejnici który wkrótce można zobaczyć leżącego na górze.

Zaproszenie dałem Panów z dworu, i powiedziałem co mi się dzień wcześniej stało na drodze do Hejnici. Ponieważ to było prawie pora kolacji, miałem dołączyć się do obiadu. Dzwonek w dworek zaczął dzwonić, i wezwał wszystkich w pobliżu ruchliwego pracowników do domu. Młody człowiek w moim wieku podjechał w towarzystwie nieco młodszej dziewczynki, a prawdopodobny jego siostra, siedząc na pięknym białym koń. Skakali radośnie z koni i prowadzili je do stajnia. Dziewczynka wróciła pierwszym i spojrzała na mnie ze zdziwieniem: "Co ty tu robisz? Jak masz na imię?"

Przedstawiłem się i powiedział, że przywiozłem wiadomość od Gryf. Wtedy dziewczyna krzyknęła do swojego brata: "Jakubie, Jakubie, tutaj jest zwiastunem z Gryf. Założę że Eleonora  ma zamiar poślubić tego Hohenzollerna. Pamiętasz, pięć lat temu, u pogrzeb Christoph, on był tam też i awansował do nie, choć nie jest już najmłodszy w jej trzydziestu lat. Myślę, że Magda i Ella uważają, że jest fantastyczna, aby otrzymać nowy ojciec, i Hans Ulrich też.

Osobiście jeszcze ja nie myślałem o, jak Hans Ulrich o zbliżającym drugiego małżeństwa matce myślał. Nie dużo o tym powiedział mi. Wierzyłem, że  bardzo uwielbiał jego matką, a dopiero i tylko  myślał o to, że ona podobnie jak z  jego ojciec, była szczęśliwy. Ona sądziła sama bardzo dobrze i działała wspaniały, ale zawsze było bardzo trudne dla jej macierzyńskiej naturze, udowodnić się , wśród wielu mężczyzn. On teraz miał jego wujkowi Heinrich, Conrad i Caspar jako opiekunów, które zajmowali się z jego sprawy. Siostra Hansa Ulricha, Eleanora nie dawno skonczyla siedem lat i kolegowała się łatwe z wkrótce w ich domu mieszkający nowy pan, ponieważ on uczynił z jej wielu zabawnych gier. Jej ojciec, znała tylko jaka dwa-letni i szybko zapomniała go.


De volgende dag moest ik nu een andere, langere weg naar Haynsdorf inslaan. De Wittig was na het onweer zo gezwollen, dat de gebruikelijke weg, door het dal, ondergelopen was. Zo kwam ik pas tegen de middag bij mijn doel aan. Het laatste deel van de weg ging tussen granieten zuilen met daarop heiligenbeelden, een pelgrimsweg naar de kerk in Haynsdorf, die men weldra op berg zou zien liggen.

De uitnodiging gaf ik aan de heren van het landgoed, en vertelde wat er me daags tevoren op de weg naar Haynsdorf overkomen was. Omdat het bijna etenstijd was, moest ik bij hun middagmaal aansluiten. Een klokje in het landhuis begon te luiden, en riep alle in de buurt bezige arbeiders naar huis. Een jongeman van mijn leeftijd kwam aangereden, begeleid door een iets jonger meisje, zeker zijn zus, gezeten op een prachtige schimmel. Ze sprongen vrolijk van hun paarden en brachten ze naar de stal. Het meisje kwam als eerste weer naar buiten en keek me verbaasd aan: ‘Wat doe jij hier? Hoe heet jij?’

Ik stelde me voor, en zei, dat ik een bericht van de Greiffenstein had gebracht. Waarop het meisje luid naar haar broer riep: ‘Jacob, Jacob, hier is een bode van de Greiffenstein. Ik wed dat Eleonora met die van Hohenzollern gaat trouwen. Weet je nog van vijf jaar geleden bij de begrafenis van Christoph was hij er ook en maakte haar avances, hoewel ze met haar dertig jaar niet meer de jongste is. Ik denk dat Magda en Elizabeth het fantastisch vinden om een nieuwe vader te krijgen, en Hans Ulrich ook.

Zelf had ik er nog niet over nagedacht, over hoe Hans Ulrich over het naderende tweede huwelijk van zijn moeder dacht. Hij had me er weinig over verteld. Ik geloofde dat hij uitzonderlijk veel van zijn moeder hield, en er alleen aan dacht dat zij nu weer, net als met zijn vader, weer gelukkig werd. Het alleen regeren had ze weliswaar zeer succesvol gedaan, maar was voor haar moederlijke aard steeds heel zwaar geweest, om zich steeds tussen de vele mannen te bewijzen. Hij had dan nu ook zijn ooms Heinrich, Conrad en Caspar als voogd, die zijn zaken regelden. Hans Ulrichs zus Eleonora was pas zeven jaar geworden, en had met de zich weldra in het huis trekkende nieuwe heer makkelijk bevriend, want hij deed met haar veel leuke spelletjes. Haar vader had ze alleen als tweejarige gekend en had hem dus snel vergeten.