Mój dziadek opisane bardzo wyobrażalny, okrucieństwa w wioskach i miasteczkach. Czasami musiałem przerwać i powiedzieć mu, że ja nie mogę dalej usłyszeć. To było dla mnie za straszne. Wtedy dziadek powiedział kopany w jego myśl jeszcze: "Jak tylko cesarz Zygmunt był trochę bardziej tolerancyjni dla ludzi w Bohemy i ich pytania religijne, to było można uniknąć cały ta wojna Husytów. Ale cesarz był w tym czasie pod złym wpływem uparty, fanatyków religijnych.
Jednak dziadek opowiedział także, jak w tym strasznym czasie pozostawała dobrych charakterów, a ludzie pomogli się między sobą. Kiedy zapytałem go, dlaczego jeden człowiek okrada, a drugi człowiek pomaga bliźniego, on próbował wyjaśnić to bardzo prosto: "indywidualny człowiek może myśleć w pokoju, a to oznacza, że on pomaga innym. To czyni go szczęśliwym. Jeśli człowiek jest jednak w dużej grupie, zaczyna krzyczeć. Krzyczenie blokuje myślenie i człowiek działa zgodnie z jego pierwotnym instynktem. Zabija bliźniego, bo stoi mu na drodze."
Później Często myślałem o tym dość proste wyjaśnienie. Ale trochę prawdy było w tym, na pewno
Mijn
grootvader beschreef zeer beeldend de wandaden in de dorpen en
steden. Soms moest ik hem dan onderbreken en zeggen dat ik het niet
verder kon aanhoren. Dat was me te gruwelijk. Dan zei grootvader in
zijn gedachten verzonken nog: ‘Als keizer Sigismund slechts een
klein beetje toleranter tegenover de Boheemse bevolking en hun
geloofsvragen was geweest, dan had die hele Hussietenoorlog vermeden
kunnen worden. Maar de keizer stond destijds onder de slechte invloed
van stijfkoppige, religieuze fanatici.
Grootvader
vertelde echter ook, hoe er in die vreselijke tijd toch goede
karakters bleven, en de mensen zich onder elkaar hielpen. Toen ik hem
vroeg waarom de ene mens rooft en de andere mens zijn naaste helpt,
probeerde hij me dit heel eenvoudig uit te leggen: ‘de individuele
mens kan in alle rust nadenken, en dat leidt ertoe dat hij een ander
helpt. Dat maakt hem tevreden. Als de mens zich echter in een grote
groep bevindt, dan begint hij te schreeuwen. Het schreeuwen blokkeert
het denken en de mens handelt alleen nog volgens zijn oerdrift. Hij
vermoordt zijn naaste, omdat hij hem in de weg staat’.
Ik heb later
vaak aan deze toch wel eenvoudige verklaring gedacht. Maar een kern
van waarheid zat er zeker in.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten