zondag 24 januari 2016

Konstantin Wegerer 13

Byłem później jeszcze często na zamek Gryf i zawsze cieszyłem się bardzo na każdym spotkaniu z Magdaleną, teraz pani hrabiny von Schaffgotsch. Mieliśmy zawsze nowe pytania, o które my razem dyskutowaliśmy. Mogłem teraz wiele uczyć się od Magdalena, która wcześniej o wiele tematy rozmawiała z jej również ewangeliczną zachowywane.

Gdy kiedyś byłem znowu, po urodzeniu dziecka na zamek Gryf, Magdalena miała jeszcze kilka dni zostać w łóżku. Usiadłem obok niej, a ona odpowiedziała mi o urodzeniu dziewczynki, który został także na imię Magdalena. Po jakimś czasie mamka przywiozła dziecka po karmienie. Magdalena trzymała ją prosto, przytuliła ją czekając na odkupieńczej beka. Do naszej przyjemności, było głośno słychać, teraz Magdalena rozpięła koszulę nocną i dawała dziecko jej małej pierś. Ta od razu zasnęła i Magdalena spojrzała na nią z bardzo szczęśliwy i zadowolony twarzy. Dla mnie to był niezapomniany obraz, piękna matka z dzieckiem spanie uśpione na jej biust. Prawdopodobne byłem poruszony przez tym, ponieważ moja żona, twoje babcia w tym czasie była również na końcu ciąży, a spodziewaliśmy się wkrótce dziecka. Ucieszyłem się bardzo, również w domu mieć taki obraz.

Później byłem światkiem jak córka rośnie Magdalena, który odziedziczył zgrabność matki, dorastała. Kiedy miała zaledwie osiemnaście lat, byłem po raz kolejny na Gryf i jej matka żartowała ze mną: "Spójrz na nią uważnie. Tak stary, nie tak młody ja byłem, kiedy pojechałem z tobą wzdłuż Bobra. Magdalena chce odwiedzić jej kuzyna Cristoph w Stara Kamienica. Czy chciałbyś, towarzyszyć jej tam? Jest dla ciebie po drodze do Siedlęcin. Wiem, że jest u ciebie w twoim w dobrych rękach."

Więc zrobiłem wspólną podróż z córki Magdaleny. W tym wieku mógłby również być moja córka. Pojechaliśmy całą drogę powoli obok siebie, za nami konia z skrzynki z odzieży Magdaleną. Więc byliśmy w stanie rozmawiać. Młody Magdalena wyglądał dokładnie tak, jak jej matka, musiałem ciągle patrzeć na nią i byłem bardzo szczęśliwy. Magdalenka miała również głos matki, a umiała równie wesoły uśmiechnąć.



Ik was later nog vaak op de Greiffenstein en heb me zeer op elk treffen met Magdalena, nu mevrouw gravin von Schaffgotsch, verheugd. We hadden steeds weer nieuwe vragen, die we met elkaar bespraken. Ik kon nu veel van Magdalena leren, wat ze van tevoren met haar eveneens evangelisch opgevoede echtgenoot overdacht en besproken had.


Toen ik weer een keer, kort na de geboorte van een kind op de Greiffenstein was, moest Magdalena nog een paar dagen in bed blijven. Ik ging langs haar zitten, en ze vertelde mij over de geboorte van haar kleine meisje, dat de naam Magdalena gekregen had. Na enige tijd werd het door de voedster gebracht, nadat ze door haar gevoed was. Magdalena hield haar rechtop, knuffelde haar wachtend op het verlossende boertje. Tot ons plezier, was het luid hoorbaar, nu knoopte Magdalena haar nachthemd open en legde het kind aan haar kleine borst. Het sliep daar meteen in en Magdalena bekeek het met een zeer vrolijk en tevreden gezicht. Het was voor mij een onvergetelijk beeld, de mooie moeder met het slapende kind aan haar borst. Ik was waarschijnlijk door dit beeld geroerd, omdat mijn vrouw, jouw grootmoeder op dat moment ook hoogzwanger was en we het kind weldra verwachtten. Ik verheugde mij er al zeer op, om zo’n beeld ook thuis te hebben

Later heb ik het volwassen worden van de dochter Magdalena, die van haar moeder de sierlijke schoonheid geërfd had, meebeleefd. Toen ze net achttien werd, was ik ook weer een keer op de Greiffenstein en haar moeder grapte met mij: ‘Bekijk haar eens goed. Zo oud, nee zo jong was ik toen ik met jouw langs de Bober reed. Magdalena wil haar neef Cristoph in Kemnitz bezoeken. Wil jij haar daar naar toe begeleiden? Het ligt toch op je weg naar Rüdigersdorf. Ik weet dat ze bij jouw in de beste handen is.’


Zo maakte ik een gezamenlijke rit met Magdalena’s dochter. Ze had in die leeftijd ook mijn dochter kunnen zijn. We reden de hele weg langzaam langs elkaar, achter ons een lastpaard met Magdalena’s klerenkisten. Zo konden we goed met elkaar praten. De jonge Magdalena leek sprekend op haar moeder, ik moest steeds naar haar kijken en was heel gelukkig. Magdalena had ook de stem van haar moeder, en kon net zo vrolijk lachen.

zondag 17 januari 2016

Konstatin Wegerer 12


drzwi wSiedlecin


Dziadek odpowiadał mnie obszernie, jak on cztery lat później ponownie spotkał młodego Magdalena von Zedlitz, kiedy była już żoną hrabiego Hansa von Schaffgotsch na zamek Gryf: "Jechałem z jazda do Gryf, aby zabrać tam gościem naszego Pana. Magdalena rozpoznała mnie od razu, gdy dojechaliśmy do górną podwórku zamek. Podeszła do mnie i przywitał mnie na konia z głośnym klaska na dłoni. Ponadto, mówiła do mnie: "Czy pamiętasz, co ci powiedziałem na Bobru? Znalazłem bardzo dobry męża, Hans Schaffgotsch, poślubiłem go natychmiast i jestem bardzo szczęśliwy! Mamy syna, ma na imię Johann Ulrich. Przyjdź zobaczyć! "


Innych jeźdźców patrzyli z zdumieniu, wysiadałem z mojego konia, a Magdalena i jej mąż Pan Hans von Schaffgotsch, odprowadzili mnie do domu. przyszliśmy w dużym jasnym pomieszczeniu, gdzie mamka mieszkała z małym niemowlę. Ona dała Magdalena dziecko na ramieniu, i Magdalena przycisnął ją miłością przeciwko nią. "Chciałbym mu karmić piersią, ale Hans chce że utrzymam smukłą sylwetkę. Więc, musiałem po dobre myślenie, podzielić moją miłość." To powiedziała Magdalena z wesołym śmiechem w twarz, i zauważyłem, że chrabia również był zadowolony ze swojej młodej żony.

Grootvader heeft me ook uitgebreid verteld, hoe hij vier jaar later opnieuw de jonge Magdalena von Zedlitz ontmoette, toen ze al met de graaf Hans von Schaffgotsch op Greiffenstein getrouwd was: ‘Ik was met een ruiter schare naar de Greiffenstein gereden, om een gast van onze Heer af te halen. Magdalena herkende me meteen, toen we de bovenste burcht hof binnen reden. Ze kwam op me toegelopen, en heeft me op mijn paard met een luide handslag begroet. Daarbij riep ze me toe: ‘Weet je nog, wat ik je aan de Bober zei? Ik heb nu een heel goede man, Hans Schaffgotsch, gevonden, heb hem meteen getrouwd en ben zeer gelukkig! We hebben een zoon, hij heet Johann Ulrich. Kom mee kijken!’ 

Tot verbazing van de andere ruiters steeg ik van mijn paard, en Magdalena en ook haar man Heer Hans von Schaffgotsch, begeleidden me het huis in. We kwamen in een grote lichte kamer, waarin een voedster met de kleine zuigeling woonde. Deze gaf Magdalena het kind op de arm, en Magdalena drukte het liefdevol tegen zich aan. ‘Ik zou hem graag zelf de borst geven, maar Hans wil dat ik slank blijf. Ik moet dus na goed nagedacht te hebben, mijn liefde verdelen.’ Dit vertelde Magdalena met een vrolijk lachen in het gezicht, en ik merkte ook aan de graaf, dat hij blij was met zijn jonge vrouw.

zondag 10 januari 2016

Konstantin Wegerer 27 (Pertoltice)

Pertoltice 1940
 

Po tym, kiedy przekazałem zaproszenie do Panów, po kilka godzinach jeździłem, najpierw do Visnova i potem do Pertoltice, gdzie chciałbym ponownie nocować. Wszędzie byłem powitany uprzejmie i z szacunkiem. W Pertoltice, Pan z tego domu zaprosił mnie aby wieczorem  z całą jego rodziną jeść, a potem mieliśmy ciekawą dyskusję na temat roli, jaką  który grali Panów Bohemski w czasie wojen husyckich. Wszyscy mieli sympatię dla nowej myśli Hus, ale potępili ekscesy, które zostały zapoczątkowane w imię religii i  przebudzenie się Bohemski nacjonalizmu. Teraz każdy był szczęśliwy z obecnie spokojnej czasy i miał nadzieję, że to teraz kontynuuje.

Powiedziałem im jedną z opowieści dziadka o Ulrich von Schaffgotsch i znalazłem zainteresowanych słuchaczy. Jak wdzięczny byłem mojego dziadka za tej wiele wieczorów które spędziliśmy razem, a które wpłynęły na mnie tak mocno. Najmłodsza córka z domu, miała około dziesięciu lat, teraz też chciała opowiedzieć jakiś historię. Powiedziała, że stoi pomnik koło domu, który nazywają "białą Johan". To pomnik o święte Jan Nepomucen. Pewnego dnia kiedy Husytów w  gesty mgły chcieli napadać na wioskę, myśleli ze to pomnik był straszliwego ducha  i uciekli. Tak, wieś została oszczędzona. Dziewczyna powiedziała to krótko historię z takim entuzjazmem, że każdy w końcu się wesoło klaskał w ręce..



Nadat ik de uitnodiging aan de heren had overhandigd, reed ik na enkele uren verder naar Weigsdorf en dan naar Berzdorf, waar ik weer wilde overnachten. Overal werd ik vriendelijk en met achting begroet. In Berzdorf nodigde de heer des huizes om ’s avonds samen met de hele familie te eten, en we voerden een interessant gesprek over de rol, die de Boheemse Heren in de tijd van de Hussietenoorlogen gespeeld hadden. Zij allen hadden sympathie voor het nieuw denken van Hus, maar veroordeelden de uitwassen, die in naam van de religie en het ontwakende Boheemse nationalisme voortgekomen waren. Iedereen was nu gelukkig over de nu vredelievende tijden en hoopten, dat het nu zo blijven kon.


Ik vertelde hen één van grootvaders verhalen over Ulrich von Schaffgotsch en vond geïnteresseerde toehoorders. Hoe dankbaar was ik mijn grootvader voor de vele avonden, die we samen doorgebracht, en die me zo sterk beïnvloed hadden. De jongste dochter des huizes, ze zal ongeveer tien jaar geweest zijn, wilde nu ook een verhaal vertellen. Ze vertelde, dat langs het huis een beeld staat, dat men de ‘witte Johan’ noemde. Het stelde de heilige Johan von Nepomuk voor. Toen op een dag de Hussieten in de mist het dorp wilden overvallen, hielden ze het beeld voor een verschrikkelijke geest en waren weggevlucht. Zo dat het dorp gespaard bleef. Het meisje vertelde dit kort verhaal met zoveel enthousiasme, dat iedereen aan het einde vrolijk in de handen klapte.

Konstantin Wegerer 11

Dziadek powiedział akurat te starożytne, miłosną historię Hansa von Zedlitz i jego piękna Magdalena zawsze z niezwykłym oddaniem i wewnętrznej radości. Jeśli to była letnia noc, a on opowiedział mi historię po raz kolejny, mogłem widać jego twarz, zauważyłem, że czasami miał łzy w oczach. Myślałem, że może przypomniał sobie własnego dzieciństwa i uwodzenie babci. Ale kiedy zapytałem go kiedyś, nie chciał mi dać żadnej odpowiedzi. Powiedział tylko, że on może później, kiedyś powie. Czasami, kiedy ja po ta historia jeszcze nie chciałem iść spać, powiedział dziadka dodatkowo, jak on poznał  Magdalena von Zedlitz jako młoda dziewczyna podczas jej wizyty w Siedlęcin z ojcem Heinrich von Zedlitz z Podgórzyn?

"Byłem wtedy sługa jeździec od zaledwie osiemnaście lat, ale u mojego Pana widziane jak niezawodne i odpowiadany. Panów mieli dużo sprawy do dyskutowanie. Magdalena odwiedziła stajnie, i chciała na jeden z pięknych koni robić przejażdżkę. Mój Pan dał mi zadanie, aby jej towarzyszyć. Po drodze, po długim jazda galopem przez zalewowej Bobra, zrobiliśmy sobie przerwę, aby dać koniom odpocząć. Magdalena wtedy także osiemnaście lat, pytała mi wszystko o życiu w wieży rycerza, a potem powiedziała obszerne o swoje życie w Giersdorf. Powiedziała mi, że mieszkał księdza ewangelickiego na ich dużej posiadłości, który zrobił mszę w każdą niedzielę w małej kaplicy i zawsze dał ciekawy kazanie, który dał potem dużo do myślenie, przez długi czas. Magdalena był wychowywany przez matkę ewangelicznych, i zdawał sobie sprawę ze bardzo dobrze wie o różnic wiary. 
ja cicho i powściągliwy słuchałem jej, i kiwałem głowa kiedy zgodziłem sie z ją opinia. Ale jednak kiedy nie byłem przekonane jej zdaniem, to jej powiedziałem, otwarte i uzasadnione. Tak obydwoje gadaliśmy trochę podniecone i szybko zapomnieliśmy o różnicy klasowe. Ponadto, stało się coraz później, a ja musiałem nalegać na podróż powrotną. Magdalena zapewniła mnie na pożegnanie, że jestem wspaniały chłopiec. Ona byłoby szczęśliwa, jeśli więcej tego rodzaju chłopców były w jej kręgach, ponieważ będzie musi tam poślubić kiedyś.


Grootvader vertelde juist deze oude liefdesgeschiedenis van Hans von Zedlitz en zijn mooie Magdalena steeds met een opvallende toewijding en innerlijke opwinding. Als het een zomeravond was, en hij mij het verhaal weer een keer vertelde, kon ik daarbij zijn gezicht zien, en merkte ik, dat hem soms de tranen in de ogen stonden. Ik dacht dan, dat hij misschien aan zijn eigen jeugd en aan het verleiden van grootmoeder herinnerd werd. Toen ik hem er echter ooit eens naar vroeg, wilde hij mij geen antwoord geven. Hij zei alleen, dat hij er misschien later ooit over zou vertellen.
Soms, als ik na dit verhaal nog geen zin had om te gaan slapen, voegde grootvader er aan nog toe, hoe hij Magdalena von Zedlitz als jong meisje bij haar bezoek in Rüdersdorf met haar vader Heinrich von Zedlitz uit Giersdorf had leren kennen;

Ik was destijds een ruitersknecht van slechts achttien jaar, maar bij mijn Heer als zeer betrouwbaar aangezien. De Heren moesten veel bespreken. Magdalena had de paardenstal bezocht, en wilde met één van de mooie paarden een ritje maken. Mijn Heer gaf me de opdracht, haar te begeleiden. Onderweg, na een lange galoprit door de uiterwaarden van de Bober namen we een pauze, om de paarden wat rust te gunnen. Magdalena toentertijd eveneens achttien jaar oud, vroeg me van alles over het leven in de riddertoren en vertelde daarna uitvoerig over haar leven in Giersdorf. Zo vertelde ze, dat op hun grote landgoed een evangelische priester woonde, die in de kleine kapel elke zondag een mis deed en steeds een interessante preek hield, waarover men dan nog lang moest nadenken. Magdalena was door haar moeder evangelisch opgevoed, en was zich van de verschillen in de geloven zeer goed bewust. Ik heb stil en met terughoudendheid naar haar geluisterd, met haar ingestemd, als ik haar mening deelde. Was ik het echter niet van haar opvatting overtuigd, zo heb ik haar dat open gezegd en onderbouwd. Zo hebben we beide enigszins opgewonden gepraat en ook snel het standsverschil vergeten. Daarbij was het steeds later geworden, en ik moest op de terugrit aandringen. Magdalena heeft me bij het afscheid verzekerd, dat ik een prachtige jongen ben. Ze zou blij zijn, als er meer van zulk soort jongens in haar kringen verkeerden, want daar zou ze wel een keer in moeten trouwen.


zondag 3 januari 2016

Konstatin Wegerer 10




Hans i Magdalena zostały w trakcie lata, siedem, zdrowych dzieci. Byli więc przodkowie dużej rodziny von Zedlitz, który dłużej niz sto lat posiadają dużo ziemi i dwór w Łużyc i Śląska.

Pra pra wnuka nasz von Hans von Zedlitz i jego żona Magdalena nazywano również Magdalena, i w tym samym roku ja się urodziłem. Kiedy miała dwadzieścia lat, została zaproszona do wielkiej imprezy na zamku Gryf. Zakochała się po uszy w już po pięćdziesiąt letniego hrabiego Hansa von Schaffgotsch, a on także na bardzo piękną młodą dziewczynę.
Wkrótce potem pobrali ślub.

Pierwsze dziecko było chłopcem i został imię po ojca Johanna Ulricha. Miał czarne włosy jak kruka uderzające podobnych o pra babci, którzy byli również tak, kręcone, tak jak u jego dziadek. Później on był wszędzie lubiany i nazwali go "Räppel Schoffa", ponieważ jego kolor włosów wspomina włosa do Rappen (po niemiecki czarny koń). Zmarł w roku,  kiedy synu mój, twój ojciec brała ślub. Piąte dziecko ‘Räppel Schoff’, dziewczynka, został nazwany swojej matki, Magdalena. Ona później brała ślub z równym wieku kuzyn Christoph von Schaffgotscha, teraz Pan na Gryf."


Hans en Magdalena kregen in de loop van de jaren nog zeven, gezonde kinderen. Ze werden daarmee de stamouders van een grote familie von Zedlitz, die nu sinds meer als honderd jaar vele landgoederen in de Lausitz en Silezië bezit.

Een achter achterkleinkind von onze Hans von Zedlitz en zijn vrouw Magdalena heette ook Magdalena en is hetzelfde jaar als ik geboren. Toen ze eenentwintig jaar oud was, werd ze uitgenodigd voor een groot feest op de burcht Greiffenstein. Ze werd daar tot over haar oren verliefd op de al over de vijftig jaar oude graaf Hans von Schaffgotsch, en hij ook op het zeer mooie jonge meisje. Ze zijn snel genoeg daarna getrouwd.

Het eerste kind was een jongen en werd naar de vader Johann Ulrich genoemd. Hij had de opvallende ravenzwarte haren van zijn over overgrootmoeder, die ook zo gekruld waren, net als bij zijn overgrootvader. Hij was later overal geliefd, en men noemde hem de ‘Räppel Schoff’ , omdat zijn haarkleur aan een Rappen (zwart paard) deed denken. stierf in het jaar, dat mijn zoon, jouw vader, trouwde. ‘Räppel Schoffs’ vijfde kind, een meisje, kreeg de naam van haar moeder, Magdalena. Zij heeft later haar even oude neef Christoph von Schaffgotsch gehuwd, die nu heer op de Greiffenstein is.’