donderdag 31 oktober 2013

Twee broertjes

De twee kerken van Rabishau
 
In de zomer van 1778 gebeurde er in Rabishau een tragisch ongeval. In Rabishau woonden maar heel weinig katholieken. De vroegere protestante dorpskerk, die in het midden van het kerkhof staat, was in de tijd van de contrareformatie aan de katholieken gegeven. Nu bleef ze, op bevel van de Pruisische koning in hun bezit, en werd er voor de grote protestante gemeente een nieuwe kerk aan de rand van het kerkhof gebouwd.

De geestelijken van de beide zo in grote verschillende gemeenten, konden het echter heel goed met elkaar vinden, en hielpen elkaar, zo goed als het ging. Omdat de kleine katholieke gemeente zich geen koster kon veroorloven, voerde de protestante koster en tevens schoolmeester dit ambt ook voor de katholieke kerk uit. De beide zonen van de koster luidden daarom op gezette tijden ook de klokken van de katholieke kerk. Zo ook op 15 juli toen een zwaar onweer over het dorp trok. De bliksem sloeg in op de toren en doodde de zevenjarige Friedrich Wilhelm en de dertienjarige Johann Carl Christoph, de beide zonen van de evangelische koster Johann Christoph George bij het luidden van de klokken.

Tijdens een indrukwekkende begrafenis, waarbij de beide geestelijken afwisselden doende waren, bad men voor de eeuwige rust van de knapen. Niet alleen het dorp Rabishau, maar de bevolking uit de hele omgeving nam daaraan deel. Het was toentertijd een mooi bewijs voor het vreedzaam samenleven van de beide religies.
 
 
Dwóch braci
 
Latem 1778 stało się w Rębiszów tragiczny wypadek. W Rębiszów żyli niewielu katolików. Dawny kościół ewangelicki który stoi w środku trybun cmentarz, została podana do katolików w czasach kontrreformacji. Teraz ona została z rozkazu króla pruskiego w ich posiadaniu, a został zbudowany dla wielkiego zboru protestanckiego kościoła nowy na skraju cmentarza.

Duchowieństwo z tej dwie rożne parafie, jednak mieli dobry kontakt, i pomagali sobie wzajemnie, tak dobre, jak to było możliwe. Ponieważ mały katolicki kościół nie może sobie pozwolić zakrystian, protestanckiej zakrystiana i nauczyciela pracował także dla kościoła katolickiego. Dwaj synowie zakrystiana zadzwonił więc okresowo także dzwony dla kościoła katolickiego. Też w dniu 15 lipca, kiedy silna burza na wsi przyciągała. Piorun uderzył w wieżę i zabił siedem letnie Friedrich Wilhelm i trzynaście letnie Johann Carl Christoph, dwaj synowie ewangelicznej zakrystiana Johann Christoph George kiedy zadzwonili dzwonie.

Podczas imponującym pogrzebie, który dwa na przemian duchowni robili, oni modlili się o wieczny odpoczynek dla chłopców. Nie tylko cały Rębiszów​​, ale ludzie z całego obszaru uczestniczyli. To było w tym czasie dobrym przykładem pokojowego współistnienia obu religii.



 
 


donderdag 24 oktober 2013

Allerheiligen




 
Allerheiligen was de laatste zondag in het kerkjaar. Men herdacht de doden en versierde hun graven, die voorheen met dennengroen aangekleed waren. De kransen ter versiering werden zelf gedraaid en de bloemen daarvoor in de meeste families van zijde of crepe-papier gemaakt. Maar je kon ook bloemen van waxpapier kopen. De namen van de dat jaar gestorven personen werden in de kerk voorgelezen. 

Wszystkich  Świętych

Wszystkich Świętych była ostatnia niedziela w roku kościelnego. Wtedy pamiętali zmarłych i ozdobili ich groby, na które wcześniej układali gałązki od świerk. Wieńce zdobiące były skręcone i kwiatów robiony przed rodzinę z jedwabiu lub krepy papieru. Ale można też kupić kwiaty woskowe papier. W kościele odczytali wszystkich nazwy od osoby którzy umierali ten tok.

woensdag 23 oktober 2013

Znowu zagrożenie dla Kwieciszowice, Proszowa i Gór Izerski?





Znowu zagrożenie dla Kwieciszowice, Proszowa i Gór Izerski?
 
Jakiś 10 lat temu mieszkańców z Góry Izerski i okolic walczyli przeciw otwieranie kopalnie w Kwieciszowice. Burmistrz Mirsk nie był zadowolone z tego, ale na końcu grał, ze on robi to co mieszkaniowy chcą.
 
Zmian w studium gospodarowanie terenie Mirsku był najlepsze ochronienie dla ludzie z Kwieciszowice i Proszowa. Robili zmian w studium, i ludzie mogą spokojne spać. Według burmistrz......
 
Ale! Co burmistrz teraz mówi do ludzie który chcą kupić dom w Kwieciszowice tam chcą otwierać agroturystka? Czytajcie;

   
'Szanowna Pani. Zgodnie z umową , że jeszcze w październiku podejmiemy ostateczną decyzję co do transakcji kupna Państwa domu, informujemy, iż rezygnujemy z tej oferty. Robimy to z dużym żalem, jednak do tej decyzji ostatecznie przyczyniła się nasza rozmowa z burmistrzem Jasińskim, który nie pozostawił żadnych złudzeń dotyczących prognoz eksploatacji złóż skalenia Kwieciszowice-Proszowa odkrytych kilkaset metrów od zabudowań. Wcześniejsze starania mieszkańców, o których także i Pani nam mówiła, wstrzymały jedynie wejście inwestora na maksimum kilka lat. To uświadomiło nam, że zamieszkalibyśmy na tykającej bombie zegarowej.  Degradacja najbliższej okolicy jest zatem nieunikniona i żadna strefa ochronna nie uratuje tej miejscowości przed potrzebą eksploatacji tego ogromnego złoża surowca skalnego. Niestety. Życzymy Państwu mimo wszystko znalezienia chętnego nabywcy, szkoda bowiem tak pięknego domu, który nas zauroczył i gdzie poczuliśmy się jak u siebie .Pozdrawiamy serdecznie'
Katarzyna i Andrzej N.



Czy burmistrz Mirsk, coś ukrywa? Czy on coś wie co my nie wiemy?




donderdag 17 oktober 2013

Liefde in Kunzendorf

De Schroterbauer
 
De Schröterbauer was 70 jaar oud, toen in 1941 zijn vrouw Hulda met 50 jaren aan een voedselvergiftiging stierf. Een week later gevolgd door haar zwager de smid Albert Wille. Hulda’s zus Ida Wille had had voor het ingeweckte vlees gewaarschuwd en had er niet veel van gegeten, zij overleefde het. Een jaar later in augustus 1942 stierf ook boer Schröter. Nu was zijn 19 jarige dochter alleen op de boerderij. Haar broer Ernst jr. en Helmut zaten in het leger.

Ernst kreeg kort verlof en zocht in het lager in Friedeberg een ‘gastarbeider’ voor het werk op de boerderij. Roman Musialik was 22 jaar en maakte een goede indruk op Ernst. Op de boerderij in Kunzendorf deed Roman zijn werk naar tevredenheid en Ernst moest na zijn verlof weer terug naar het front.

Roman voelde zich eenzaam en Martha niet minder. Roman was uit zijn in Kromow naar een vreemd land gehaald en veel was voor hem vreemd. Martha had binnen 15 maanden haar ouders verloren en haar jongere broer Helmut sneuvelde in 1943 in Rusland. Het was daarom niet verwonderlijk dat ze naar elkaar toegroeiden. Maar liefdesrelaties met buitenlanders werden in de Nazi tijd zeer streng bestraft.

Toen in mei 1945 de Russen kwamen konden ze eindelijk voor hun liefde uitkomen. Martha was blij in deze moeilijke tijd een beschermer te hebben. Terwijl alle bevrijde Poolse arbeiders met de trein naar huis gingen, bleef Roman bij Martha in Kunzendorf. In 1946 trouwden Roman en Martha in Birngrutz. Ze kregen vier kinderen.


Miłość w Proszowa

Schröterbauer było 70 lat, kiedy jego żona Hulda, w wieku 50 lat, zmarł na zatrucie pokarmowe w 1941 roku. Tydzień później następni umarł jej szwagier kowala Albert Wille. Siostra Hulda, Ida Wille ostrzegła na ta konserwowane mięso ostrzegł i nie jadła dużo, i przeżył. Rok później, w sierpniu 1942 roku, zmarł Schröter. Teraz jego 19-letnia córka była sama na gospodarstwie. Jej braci Ernst i Helmut junior byli w wojsku.


Ernst dostał krótki urlop i szukał w obozu w Mirsk, pomocnik dla pracy w gospodarstwie rolnym. Roman Musialik był 22 lat i zrobił dobre wrażenie na Ernst. Na gospodarstwo w Proszowa, Roman zrobił swoją pracę w sposób zadowalający i Ernst musiał opuścić siostra i wrócić do front..


Roman czuł się samotny i Martha tez. Roman został usunięty ze Kromow do obcym kraju, a wiele było obcy dla niego. Martha w ciągu 15 miesięcy straciła rodziców i jej młodszy brat Helmut zginał w 1943 roku w Rosji. Dziwne to nie było, że zbliżali się. Ale relacje miłości z cudzoziemcami były bardzo surowo karane w hitlerowskim czasie.


Kiedy w maja 1945 r. weszli Rosjanie mogli wreszcie ujawnić swoją miłość. Marta była szczęśliwy w tym trudnym czasie mieć ochronce. Podczas gdy wszystkie wyzwolone polscy pracownicy poszedli do domu pociągiem, Roman zostala z Martą w Proszowa. W 1946 roku ożenili się Roman i Marta w Grudza. Mieli czworo dzieci.



donderdag 10 oktober 2013

Pastor Johan Gottlieb Dressler

De kerk in Giehren lub Gierczyn
 

Johan Gottlieb Dreßler werd geboren op 7 februari 1730 in Blumendorf. Zijn vader Johan Heinrich was een molenbouwer, die zijn brood verdiende door het bouwen van molens en ander timmerwerk. Zijn moeder heette Anna Regina Kriieck en kwam uit Hirschberg. 

Johann Gottlieb kwam als een zeer zwak kind ter wereld, omdat zijn moeder ziek was tijdens de zwangerschap en tijdens zijn geboorte hoge koorts had.  Men verwachtte dat hij niet lang zou leven. Toen hij 9 was nam inspekteur Kahl, waar zijn moeder ooit gewerkt had, hem mee naar de  Hirschberger school, die hij snel doorliep, vol goede voornemens. 

Na Pasen 1751 gaat hij naar Halle om godsdienst te studeren, ondersteunt door het Magistraat en het Kunzendorfer Legaat. Hij hield het daar drie jaar vol zonder aanspraak te hoeven maken op onderdak of ondersteuning van het wezenhuis. Er werd hem daar een grootse toekomst voorspeld. 

Maar in mei 1754 komt hij naar Sliezie terug omdat zijn vader dat verlangt, en hij gaat de kinderen onderwijzen van pastor Järkschy en kamer–ambtsman Senfftlebens in Bunzlau. In 1761 keert hij vanwege zijn zwakke gezondheid terug naar Blumendorf en neemt het onderwijzen van de kinderen over van Pastor Künzel uit Kunzendorf. Door de goede verzorging van zijn arts en van zijn moeder, wordt hij weer gezond. 

Op 6 november 1762 wordt hij benoemd tot tweede pastor in Giehren. Vervolgens trouwt hij 17 mei 1763 met Johanna Elisabeth de oudste dochter van de eerder genoemde Melchior Senfftlebens. Als in 1765 de eerste pastor van Giehren de heer Frieses sterft wordt hij de enige pastor van Giehren en neemt de hele last van het runnen van een parochie op zich. Ook bouwt hij nog een nieuwe massieve kerk die hij in 1767 inweidt.  Het echtpaar Dreßler kreeg vier kinderen waarvan er twee in leven bleven; Johan Gottlieb geb. 10 aug. 1768 en Johan Christian Friedrich geb. 6 juli 1772. Pastor Dreßler sterft 9 maart 1781 als een trouwe knecht van God. Zijn vrouw Johanna Elisabeth volgt hem in de eeuwigheid in april 1782  

 Pastor Johan Gottlieb Dressler

Johan Gottlieb Dreßler urodził się 7 lutego 1730 w Kwieciszowice. Jego ojciec Johan Heinrich był młynarz, który zarabiał na życie budować młynach i stolarka innych. Jego matką była Anna Regina Kriieck i pochodziła z Jelenia Góra.

Johann Gottlieb przyszedł na świat jako bardzo słabego dziecka, ponieważ jego matka była chora w czasie ciąży i na urodzeniu miała wysoką gorączkę. Spodziewano się, że Johan nie będzie długo żył. Gdy miał 9 lat inspektor Kahl, gdzie jego matka kiedyś pracował, wziął go do szkoły w Jelenia Góra, który on szybko skończył, pełen dobrych intencji.

Po Wielkanocy 1751 wyjechał do Halle na studia, wspierane przez magistratura i legat Kunzendorfski. On tam trzymał się przez trzy pełne lata bez konieczności pytać o schronienia i wsparcie przez sierociniec. Tam powiedzieli że jego czeka wielką przyszłość.

Ale maja 1754 wrócił do Sląsk ponieważ jego ojciec tak chciał, i on zaczynał uczyć dzieci od pastora Järkschy  i od urzędnik Senfftlebens w Bolesławiec. W 1761 roku wrócił z powodu jego złego stanu zdrowia z powrotem do Kwieciszowic i zajmuje nauczanie dzieci o pastora Künzel w Proszowa. Odpowiednia dbałość o jego lekarza i jego matka, on wrócił do norma i był całkowicie zdrowie.

W dniu 6 listopada 1762 r. został powołany na drugą pastora w Gierczyn. Potem ożenił się 17 maja 1763 z Johanny Elżbiety
najstarszej córki z urzędnik Melchior Senfftlebens. Kiedy w 1765 roku pierwszy proboszcz Gierczyn pana Frieses umiera on zostaje jako jedyna pastor w Gierczyna i bierze cały ciężar prowadzenia parafii na sobie. On również buduje ogromny nowy kościół poświęcone w 1767 roku. Małżeństwo Dressler miała czworo dzieci, z których dwóch przeżyło; Johan Gottlieb urodzone 10 sierpnia 1768, i Johan Christian Friedrich urodzone 06 lipca 1772. Pastor Dreßler zmarł 09 marca 1781 jako wiernego sługi Bożego. Jego żona Johanna Elisabeth podąża za nim do wieczności w kwietniu 1782.

donderdag 3 oktober 2013

Reinhold Tietze

geschilderde ansichtkaart vanaf het lagere deel van Blumendorf
 
Reinhold Tietze is in de leeftijd van 19 jaar gestorven op 12.10.1942 op de hoofdverbandplaats in Sechino (Rusland) als berijder in het fiets eskadron ‘snelle verbinding’ 118.

Hij was geboren als derde kind van de metselaar Adolf Tietze en zijn vrouw Ida op 9.9.1923 in Blumendorf. Hij had 2 broers, Gustav en Ernst, en 2 zussen Frieda en Anna.

Zijn vader was een harde werker, maar had ook veel voor zichzelf nodig. De lange winter in het gebergte, bracht veel werkeloosheid met zich mee. Daarom was het de moeder, die de familie er doorheen moest helpen. Bij de nonnen opgegroeid, had ze het borduren geleerd. Zo borduurde ze o.a. de monogrammen bij de boeren in het wasgoed. Ze kwam uit Klein Aupa, aan de Boheemse kant van het Reuzengebergte en had veel heimwee naar het op 1000m hoogte gelegen plaatsje. Eens per jaar nam ze haar tweede jongen, de stille Reinhold en wandelde met hem over de bergen naar thuis in Klein Aupa.

In het begin van de dertiger jaren stierf de moeder. De drie jongens werden ondergebracht bij diverse boeren in de omgeving, en verdienden quasi hun eigen brood. Zo kwam de oudere broer Gustav bij boer Pohl in Hindorf. Hij vertelde:’s morgens was ik op school en ‘s middags werkte ik op de boerderij. Nadat ze van school waren bleven ze in de landbouw werkzaam. 

In 1941 werd Reinhold opgeroepen om in de Wehrmacht te dienen. Met zijn eskadron kwam hij in het Oosfront in de noordelijke sector terecht. Op 12 oktober 1942 raakte hij gewond in Stariga bij Staraja Russia, in de buurt van het Ilmenmeer. Hij overleed aan zijn verwondingen in Sechino.

Reinhold Tietze


Reinhold Tietze w wieku 19 lat, zmarł 12.10.1942 na stacji przebieralni w Sechino (Rosja), jako jeździec na rower eskadry 118 "szybko połączenie" rower eskadry.

Urodził się jako trzeciego dziecka z murarz Adolfa Tietze i jego żona Ida dnia 09.09.1923 w Kwieciszowice. Miał dwóch braci, Gustav i Ernst, i dwie siostry Anna i Frieda.

Jego ojciec był bardzo pracowity, ale też dużo było potrzebne. Długa zima w górach, przynosił dużo bezrobocia. W związku z tym, że to matka, która miała pomóc rodzinie poprzez ten trudne okres. Ona dorosła u zakonnice, i tam nauczyła haft. Obejmują one haftowanie monogramy w pościele rolników. Pochodziła z Klein Aupa, po czeskiej stronie Karkonoszy i miał dużo tęsknota dla miejscowości położonej na wysokości 1000 m npm. Raz w roku wzięła drugi chłopiec, chicho Reinhold i chodził z nim po górach do domu w Klein Aupa.

Na początku lat trzydziestych, matka zmarła. Trzej chłopcy zostały umieszczone w różnych rolników w okolicy, i prawie zdobyli swój własny chleb. Jako starszy brat Gustav przyszedł do gospodarstwa Pohl w Mała Kamienica. Powiedział: "Rano byłem w szkole i po południe pracowałem w gospodarstwie''. Po skończenie szkoły pracowali dalszej w rolnictwie.

W 1941 roku Reinhold powołany do służby. W Wehrmachcie. Z jego eskadry wszedł do front na wschodu w sektorze północnym. 12 października 1942 r. został ranny w Stariga w Staraya Rosji, w pobliżu jeziora Ilmen. Zmarł z powodu odniesionych ran w Sieczin