Następnego ranka wczesny już byłem na drodze. Wódz zamku dał mi podczas siodłania konia, listu hrabiny. To było na prawda dzieło sztuki, bo rodzina von Redern miał ładny, duży broń w ich pieczęć, kleili czterech takich pieczęć na ten list. Wsadziłem go śmiejąc się w mojej kieszeni i odszedłem.
W Raspenava poznałem bardzo przyzwoity rodziny, który musiałem zaprosić na ślub. Żyli choć, jak również innych odwiedzanych rodzin w rezydencji pałacowych, ale gospodarz nie zajmują się rolnictwem, ale miał huta żelaza wraz z dużym kuźni broni. Akurat był na jazda inspekcyjne do kopalni żelaza na skraju Gór Izerskich, z skąd ruda została wniesiona przez sześć koniowi wagonów wóz do huty.
Miałem więc trochę czasu, i rozejrzałem się w dla mnie zupełnie nieznany, a więc bardzo dziwne urządzenie. Na dużym terenie, było kilka dziur, z których gruby dym unosiła. Poszedłem ostrożnie bliżej i spojrzałem na ludzi który tam pracowali. Jeden z nich zobaczył mnie i podszedł do mnie. Powiedział mi, że mieli tu trzy piece do wytopu rudy żelaza, od który oni fabrykowali lufy do armaty. Wymaga na to wysoka temperatura, które otrzymuje się ze spalania węgla drzewnego przez płynącego powietrza z miechów. Pokazał mi skrzynki u wielkości człowieka wielkości, gdzie dwaj mężczyźni na okrągły z ich stóp i deptali na dwie półki. To spowodowało przepływ powietrza do pieca. Używali bardzo dużo ilości spalonego węgla, jak zauważyłem. Jeszcze duży wózek z węglem stał na bok, z którego węgiel drewnu zostało ułożone w piecu, a potem, zapalili. Na stert węgla drewnu, a także pomiędzy pokładali rudę żelaza, która miała być stopiony.
De volgende
morgen was ik al vroeg onderweg. De burchthoofdman had me tijdens het
zadelen van mijn paard de brief van de gravin gegeven. Het was een
waar kunstwerk, want de familie von Redern had een mooi groot wapen
op hun zegel, en had de brief met vier van zulke zegels voorzien. Ik
stak hem lachend in mijn jaszak en ging op weg.
In Raspenau
ontmoette ik een heel bijzonder interessante familie, die ik moest
uitnodigen voor het huwelijk. Zij woonden weliswaar, eveneens als de
andere bezochte families in een paleisachtig landhuis, maar de heer
des huizes hield zich niet met landbouw bezig, maar had een
ijzersmelterij met daarbij een grote wapensmederij. Hij was net bezig
met een inspectierit naar de ijzergroeves aan de rand van het
Isergebergte, vanwaar het erts met zesspans paardenwagens naar de
smelterij gebracht werd.
Ik had
dus wat tijd, en keek wat rond in de voor mij helemaal onbekende, en
daarom ook heel vreemde inrichting. Op een grote plaats, bevonden
zich meerdere gaten waaruit een dikke rook opsteeg. Ik ging
voorzichtig wat dichterbij en bekeek de daar werkende mensen. Één
van hen had mij gezien en kwam naar me toe. Hij vertelde me, dat ze
hier drie smeltovens hadden, waar ze van het ijzererts, lopen
fabriceerden. Daarvoor is grote hitte nodig, die bij het verbranden
van houtskool met doorstromende lucht uit blaasbalgen verkregen word.
Hij liet me de manshoge kisten zien, waar twee mannen continu met hun
voeten twee planken naar boven en beneden bewogen. Dat veroorzaakte
dan de in de oven stromende lucht. Er werd heel veel houtskool
verbrand, zoals ik bij het toekijken vaststelde. Een grote wagen met
houtskool stond nog langszij, vanwaar de houtskool in de oven
gestapeld werd, en vervolgens werd aangestoken. Boven op het
houtskool en ook ertussen in kwam het ijzererts dat gesmolten moest
worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten