Wegerer Scholz 63

Alberico Archinto Nuncjusz Polski 1746 - 1754

Byłem zaskoczony, kiedy pokazało że nuncjusz z Polski był jeszcze młodym mężczyzną, o wieku Philippa. Nic dziwnego, że dwoje młodych mężczyzn natychmiast zrozumiało się od samego początku. Obaj zgodzili się, że Kościół Katolicki będzie tylko miał szansę na zawieszenie broni, jeśli nowe pomysły o Oświeceniu będą dozwolone, a nie uparcie zwalczane. Rozmowy przy stole dotyczyły niemal wyłącznie tych pytań, a ci dwaj przedstawiciele Kapituły Katedralnej milczeli, więc byli zajęci wielką gęś. Kiedy po obiedzie udaliśmy się do salonu, nuncjusz usiadł za szpinakiem i zagrał na pamięć apartament Johanna Sebastiana Bacha. Po naszych burzliwych oklaskach powiedział:

"Zazdroszczę was trochę o swoim jedzeniu, ale że macie takich muzyków, to jest summum. Wasz nowy król, Fryderyk w Berlinie, nie mógł zrobić nic lepszego, jak syn Bacha, Carl Philipp Emanuel, jak mianować go na dworze kapelmistrzem. Tam może grać muzykę ojca, ale jego własna praca jest również bardzo piękna. "

Zwrócił się do mnie i zapytał, czy słyszałem od Bacha. Zamiast odpowiadać, zagrałem krótki kawałek jego musik, który już znałem z mojej głowy. "Ta kobieta potrafi doskonale gotować, gra Bach, dla absolutnej doskonałości brakuje jej tylko wiary katolickiej", zaśmiał się. "Ale na tym trzecim, gdybym byłem Philippem, również pierwszy rezygnowałbym."

Nic dziwnego, że stanowiska nuncjusza w Polsce była bardzo pozytywna. Ataki Kapituły Katedralnej również ustały. Kiedy w marcu następnego roku ostateczne potwierdzenie papieża przyszło na święcenia biskupie Philippa, powitano go z radością w całej Kapitule Katedralnej.

Mógł teraz skupić się na pilnych zadaniach diecezji i nie musiał się już obawiać, że jego plany zostały storpedowane przez Kapitułę, nie dlatego, że były złe, ale tylko dlatego, że chciały go wyrządzić krzywdę. Z drugiej strony oznaczało to, że Philipp był coraz mniej w domu.

Wat was ik verbaasd, toen bleek dat de nuntius uit Polen nog een jonge man was, ongeveer de leeftijd van Philipp. Geen wonder dat de beide jonge mannen elkaar vanaf het begin meteen goed verstonden. Beiden waren het eens, dat de katholieke kerk alleen dan een kans op een bestand hadden, als men de nieuwe gedachten over de Verlichting zou toestaan en niet hardnekkig zou bestrijden. Hun gesprekken aan tafel gingen bijna uitsluitend over deze vragen en de beide vertegenwoordigers van het domkapittel zwegen, zij hadden het dan ook druk met de grote gebraden gans. Toen we na het eten in de salon gingen, ging de nuntius achter het spinet zitten en speelde uit zijn hoofd een suite van Johann Sebastian Bach. Na ons stormachtig applaus zei hij:

‘Om jullie eten benijd ik jullie een beetje, maar dat jullie zulke musici hebben, dat is het summum. Jullie nieuwe koning, de Friedrich in Berlijn, kon niets beters doen, als Bachs zoon, Carl Philipp Emanuel, als kapelmeester aan zijn hof benoemen. Daar kan hij zijn vaders muziek spelen, maar ook zijn eigen werk is heel voortreffelijk.’

Zich naar mij wendend, vroeg hij, of ik al van Bach gehoord had. In plaats van antwoord te geven speelde ik een kort licht stuk van hem, dat ik al uit mijn hoofd kende. ‘Deze vrouw kan uitstekend koken, speelt Bach, haar ontbreekt het voor de absolute volmaaktheid alleen maar het katholieke geloof’, riep hij lachend. ‘Maar op deze derde zou ik, als ik Philip was, eveneens als eerste af zien.’

Geen wonder, dat de stellingname van de nuntius in Polen zeer positief uitviel. Ook de aanvallen van de domkapittel hielden hierna op. Toen in maart van het daaropvolgende jaar de definitieve bevestiging van de paus voor de bisschopswijding van Philipp kwam, werd dat door het hele kathedraalkapittel met vreugde begroet.

Hij kon zich nu toeleggen op de dringende opgaven van het bisdom, en hoefde geen angst meer te hebben, dat zijn plannen door het domkapittel werden getorpedeerd, niet omdat ze slecht waren, maar alleen, omdat men hem schade wilden berokkenen. Van de andere kant leidde het ertoe, dat Philipp steeds minder thuis was.