Konstantin von Wegerer 112

Wilhelm Lamormaine

Na początek lipca 1635 roku wyrok śmierci przez dworze cesarskim została potwierdzona przez wielu wątpliwych i niedokładne dowodów, jak wcześnie przed oskarżenia i komunikat o jego tortur. Rozpoznaliśmy rękopis z ojciec jezuita Lamormaine. Tylko odcięcie ręki jako łaskę został pominięty. Został on również łaskawie pozwolenie napisać ostatni list do swoich dzieci.

Wyrok, nie została podpisana przez cesarza. Kiedy to zostało meldowane przez delegację, Hans Ulrich, zapytał posłańca dostarczające wyrok, wysłać swój wskazówki dla jego dzieci, i wysłać go ksiądz. Kiedy zapytali go, czy chce jezuitą czy ewangelicki duchowny, on odpowiedział: „Bóg chciał mi czytać pism luterańskich, nigdy nie będzie rozmawiać z jezuitą. Kiedy mogę mieć ewangelickiego duchownego, dobrze, jeśli nie, ja chcę umrzeć błogosławiony ".

Na to porucznik odpowiedział: „Ekscelencjo ma rację, ponieważ ten który gra z religią, rzadko cos jest dobre w niego. Niech będzie Pan Stoppen met corrigeren van miec ksiądz swoi chęci." Na pytany, czy chce umrzeć tu, w swoim pokoju, on odpowiedział:”. Moje sumienie jest czyste, dlatego wolałbym umrzeć pod Bożą wolnym niebem, niż mieć egzekucja w ciemności."

Delegaci wychodził i Hans Ulrich wezwał jego prowadzącego cudze sprawy Salomo Renz. Ale on nie mógł długo z nim rozmawiać ponieważ przychodzili kilka jezuitów który próbowali namówić na niego. Hans Ulrich jednak pozostał jego wiara wierny, a jezuici wychodzili ze słowami: „Cortes durities haud postrema causa supplicci”, z tym chcieli powiedzieć, że Hans Ulrich z jego niezłomność, sam był winy było jego cierpienie, ponieważ on nie chciał nawrócić do katolicka wiarę.

Begin juli 1635 werd het doodoordeel door het keizerlijke hof met zoveel twijfelachtige en onnauwkeurige bewijslast bevestigd, zo als tevoren de aanklacht en het bericht over zijn foltering. Men herkende het handschrift van de jezuïetenpater Lamormaine. Slechts het afhakken van de hand werd als genade achterwege gelaten. Ook werd hem genadig toegestaan, een laatste brief aan zijn kinderen te schrijven.

De veroordeling was niet door de keizer ondertekend. Toen dit via een delegatie aan Hans Ulrich bekend werd gemaakt, vroeg hij de boodschapper van het oordeel, zijn aanwijzingen voor zijn kinderen te bezorgen, en hem een priester te sturen. Toen men hem vroeg, of hij een jezuïtische of een evangelische geestelijke wilde hebben, antwoordde hij: ‘God wilde, dat ik de lutherse geschriften zou lezen, ik zal nooit meer met een jezuïet praten. Kan ik een evangelische geestelijke hebben, goed, zo niet, dan wil ik toch gezegend sterven.’

Daarop antwoordde de luitenant: ‘Uwe excellentie heeft gelijk, want wie met de religie speelt, aan hem is zelden iets goeds. U zult de priester van uw wens hebben.’ Op de vraag of hij hier in zijn kamer wilde sterven, gaf hij als antwoord: ’Mijn geweten is zuiver, daarom wil ik liever onder Gods vrije hemel sterven, dan in het donker te worden terechtgesteld.’

De afgevaardigden vertrokken en Hans Ulrich liet zijn zaakwaarnemer Salomo Renz bij zich roepen. Hij kon echter niet lang met hem praten, omdat er enkele jezuïeten kwamen en op hem inpraatten. Hans Ulrich bleef zijn geloof echter trouw, en de jezuïeten vertrokken met de woorden: ‘Cortes durities haud postrema causa supplicci’, waarmee ze wilden zeggen, dat Hans Ulrich door zijn standvastigheid zelf schuld aan zijn lijden was, omdat hij zich niet tot het katholieke geloof had laten bekeren.

Konstantin von Wegerer 111

General-feldmarszałek van Lamboy 

Tak Hans Ulrich był faktycznie w pierwsze dni czerwca 1635 roku długo torturowani przez Ratyzboński sądu krwawy trzy godziny. Jednak nie ważny jak straszny oni go torturowali, on im nic nie powiedział. Kiedy oni przynosili go po przetrwany tortura w moim pokoju, powiedział: „Spójrz, jak kaci, ja biedny robak, dla wykonany usług dla cesarza załatwili. Ja opiekowałem w kolejnych dniach jego złamanych kończyn i naciągnęły stawy z maści i wcieranie, jak tylko mogłem. Hans Ulrich miał rozdzierający ból, od który ja mogłem go zwolnić tylko częściowo. Mimo to podyktowane mi w połowie czerwca kolejny list do cesarza, w którym ponownie postulowane swoją niewinność i błagał go, aby mieć miłosierdziu z jego niedoli, a także dać pozwolenie na wezwanie o pomoc od swoich dzieci. Ten list pozostał bez odpowiedzi.

Byliśmy całkowicie odcięte od świata w naszych pokoi. Mnie jednak udało się, chociaż kilka razy, krótki komunikaty werbalny od Hans Ulrich później na zewnątrz napisać i wysłać. Zrobiłem to z narażeniem własnego życia, ponieważ byliśmy stale śledzony. Tak usłyszałyśmy od Anna Ursula z Ołomuniec że tam general - feldmarszałka Lamboy młoda Anna Elisabeth zaoferował rękę i obiecał jej ogromne bogactwo. Hans Ulrich jednak wezwała jego siostra, z tym Lamboy utrzymania żadnych kontaktu.

Zo werd Hans Ulrich daadwerkelijk in de eerste dagen van juni 1635 door de Regensburger bloedrechtbank drie uur lang gefolterd. Hoe erg ze hem ook martelden, ze kregen niets van hem te horen. Toen men hem na een doorstane marteling bij mij in mijn kamer droeg, zei hij: ’ Kijk, hoe de beulen, mij arme worm, voor de voor de keizer verrichte diensten hebben toegetakeld!’ Ik verpleegde in de daaropvolgende dagen zijn gebroken ledematen en verrekte gewrichten met zalven en inwrijvingen, zo goed als ik maar kon. Hans Ulrich had helse pijnen, die ik hem maar gedeeltelijk kon verlichten. Desondanks dicteerde hij me midden juni opnieuw een brief aan de keizer, waarin hij nog een keer zijn onschuld bepleite en hem smeekte, om erbarmen te hebben met zijn ellendige toestand, en ook om aan de roep om hulp van zijn kinderen toe te geven. Ook deze brief bleef onbeantwoord.

We waren in onze kamers volledig van de buitenwereld afgesloten. Mij lukte het weliswaar enkele keren, een korte mondelinge boodschap van Hans Ulrich later buiten op te schrijven en te versturen. Dit deed ik met gevaar voor mijn eigen leven, want we werden constant bespioneerd. Zo hadden we van Anna Ursula uit Olmütz gehoord, dat daar de generaal - veldmaarschalk Lamboy de jonge Anna Elisabeth zijn hand had aangeboden en haar grote rijkdom had beloofd. Hans Ulrich had echter zijn zus dringend aangeraden, met die Lamboy geen contact te onderhouden.

Konstantin von Wegerer 110

Schaffgotschow

W ten sposób odpowiadaliśmy szczegółowy na  każde oskarżenie, nawet jeśli tekst nie był wart tego. Na przykład Hans Ulrich został oskarżony w pkt 13, że on chciał dać częśc Śląska do polskiej korony. Hans Ulrich ustalał w jego obronie, że nie nikogo mu to rozkazał, i że nikogo istnieje który mógłby to z prawdą potwierdzić. Również obalił oskarżenie sam siebie, bo on nie był człowiekiem, który mógłby dawać część ziemi do korony polskiej. I dodał jeszcze do tego: on, który głosił ten nieprawdę, na pewno nie znają polską koronę.

Na końcu w oskarżenie 29 rozmieszczenia pułku w Opawa był oznaczone za zdradę cesarzowi. Hans Ulrich jednak mógł dowodził, że rozmieszczenie na rozkaz ówczesnej general broni Gallas, który później został mianowany dowódca przez cesarza, a miała już miejsce długo przed spotkaniem w Pilzno. Również ten zarzut był całkowicie bezpodstawne i wykonana w kompletnej nieznajomości procedur wojskowych. W tym można jednak poznać, kto stoi za tego szkodliwego oskarżenia w sądzie wojennego.

Wszystkie nasze próby były daremne. Sąd wojskowy skazał Hans Ulrich początku kwietnia 1634 do najpierw odcięcie ręki, a następnie do odcięcie głową. Sędziowie dodany do sądu wojennego uważali skazano na karę śmierci we wszystkich formach według prawo, jednak nalegali u cesarza, aby przez metody tortury, forsować Hans Ulrich przyznać do dalszych przestępstw, żeby kara wtedy była uzasadniona. Zdanie to zostało podpisane przez obu prezydentów Slavaty i von Strahlendorf i trzy cesarskie doradców Hillebrand, Pucher i Prickelmeyer.

Zo beantwoordden we uitvoerig elke aanklacht, ook als de tekst het niet verdiende. Zo werd Hans Ulrich in punt 13 aangeklaagd, dat hij een deel van Silezië aan de Poolse kroon had willen doen toekomen. Hans Ulrich stelde nu in zijn verdediging vast, dat hem zoiets niet bevolen was, en dat er niemand kon bestaan, die dit met waarheid kon bevestigen. Ook weerlegde de aanklacht zichzelf, omdat hij helemaal niet de man was, die een deel van het land aan de Poolse kroon had kunnen afgeven. En hij voegde daar nog aan toe: diegene die deze onwaarheid had aangebracht, zou zeker de Poolse kroon niet kennen.

Tenslotte werd in aanklacht 29 de stationering van een regiment in Troppau als verraad aan de keizer aangemerkt. Hans Ulrich kon echter bewijzen, dat de stationering op bevel van de toenmalige generaal - luitenant Gallas was, die later door de keizer tot opperbevelhebber van het leger werd benoemd, en al lang voor de Pilsener bijeenkomst had plaats gevonden. Ook deze beschuldiging was helemaal uit de lucht gegrepen en in volledige onwetendheid van de militaire procedures geformuleerd. Hieraan herkende men echter, wie achter deze kwaadaardige beschuldigingen bij de krijgsraad kon zitten.

Al onze pogingen waren vergeefs. De krijgsraad veroordeelde Hans Ulrich begin april 1634 tot het eerst afhakken van een hand, gevolgd door het afhakken van zijn hoofd. De raadsheren toegevoegd aan de krijgsraad vonden de ter doodveroordeling in alle vormen rechtsgeldig, drongen er echter bij de keizer op aan, om door middel van martelingen Hans Ulrich verdere misdaden te laten bekennen, zodat de straf gerechtvaardigd was. Deze zin werd ondertekend door de beiden presidenten Slavata en von Strahlendorf, alsmede de drie keizerlijke raadsheren Hillebrand, Pucher en Prickelmeyer.

Konstantin von Wegerer 109

sąd średniowiekowa

Kiedy powiedziała mi też złą sytuację w liście do Ratyzbony, byłem bardzo zaniepokojony. Do tej pory, ja zawsze wierzyłem w pomyślnego zakończenia procesu. Sąd wydał opinii publicznej oskarżenia, który składał się w sumie 29 zarzutów. Wielu z nich było śmieszne, niektórzy mówili przeciwko siebie lub nielogiczne. Otrzymaliśmy ten list, a ja razem z Hans Ulrich napisaliśmy  kompleksowej obrony na papierze do każdego zarzutu.

Tak więc, pod pierwszym oskarżenia został oskarżony następująco, piszę to dosłownie, bo mam jeszcze te notatki:

1. Na początku, ponieważ on (v. Schaffgotschów) do tego, która odbyła się w Pilznie, nieodpowiedzialny konwencja uczestniczyła w styczniu ubiegłego roku 1634.

Nasza obrona: dotyczący pierwszy punkt, ten z Frydlant, który był mój przełożony generalny, wysłał mnie posłańca, i wezwał mi przyjść do niego, mówić w interesie cesarza, jak chyba jest znaleziony w oryginalnej list w moim biurze. I ponieważ ja wtedy negocjowałem z tymi od Wrocławiu i miałem naprawdę nadzieję, że ja to zakończyłbym w korzysta  cesarzowi, dlaczego ja wtedy pisałbym do ten od Frydlant, wyobrażać, że powodem było to. Wtedy postawiaj przed sądu, wszystkich honorowe jeźdźców i żołnierzy, zwłaszcza tych, którzy byli zaznajomieni z procedurą od ten z Frydlant i jego wiedzy na temat cesarskiego wszechmocy wojennych w celu myśleć o robić mnie ofiarę, gdybym ja byłem winny lub przyczyna, przekonać rozkazy, dlaczego ja nie wiedząc o skrzywdzę lub przyczyna byłem wezwane, nieświadomi tego, ze mam trzymać się daleko tam, i trzymać się daleko daleko od niebezpieczeństwo.

Toen ze me de slechte situatie in een brief naar Regensburg mededeelde, was ik zeer bezorgd. Tot dan toe, had ik steeds in een goed einde van het proces geloofd. De rechtbank maakte de aanklacht openbaar, die in totaal uit 29 aanklachten bestond. Vele daarvan waren belachelijk, sommigen spraken zich tegen of onlogisch. We kregen dit schrijven, en ik zette samen met Hans Ulrich voor elke aanklacht een uitvoerige verdediging op papier.

Zo werd onder de eerste aanklacht als volgt beschuldigd, ik schrijf het woordelijk op, want ik heb deze aantekeningen nog:

1. In het begin omdat hij (v. Schaffgotsch) naar deze in Pilsen gehouden, onverantwoordelijke conventie in januari van het afgelopen jaar 1634 heeft deelgenomen.

Onze verdediging: het eerste punt betreffend, zo heeft de Friedlander, destijds mijn superieure generaal, een koerier gestuurd, en mij opgevorderd naar hem te komen, om in het belang van de keizer te praten, zoals in het originele schrijven in mijn bureau gevonden zal zijn. En omdat ik toen met die van Breslau in onderhandeling was en ik werkelijk gehoopt had, dit voor de keizer tot een goed einde te brengen, waarom zou ik dan die van Friedland geschreven hebben, me hebben voorgesteld, dat het daarom te doen was. Berecht dan alle eervolle ruiters en soldaten en in het bijzonder hen, die bekend waren met de procedure van de Friedlander en zijn kennis van de keizerlijke almachtigheid betreffende oorlogsvoering, om dan te bedenken van mij een slachtoffer te maken, of ik schuldig was, zijn bevel op te volgen, of niet, en waarom als ik me van geen kwaad bewust of de oorzaak was, waarom ik dan opgevorderd, onwetend, wegblijven moest, en mij van het gevaar verre kon houden.

Konstantin von Wegerer 108

Cesarz Ferdinand II od Austria

W sierpniu roku 1634 dwa cesarskie komisarze, Caspara Friedricha von Scherz i Friedricha von Knobelsdorf,  przyjechali do Stara Kamienica z cesarskiego rozkaz, aby odebrać dzieci hrabiego von Schaffgotsch i doprowadzić ich do Ołomuniec. Pani Anna Ursula osiągnął po trudnych negocjacjach, że dostała dwa dni aby pakować swoje rzeczy, i miała nadzieję, że w tym czasie stałoby się coś inaczej. Potem decydowała jechać do Ołomuńca razem z dziećmi i wysłała jej mąż z powrotem do Krośnice. Bibiana była w tych dniach pod opieką żony kierownika dominium. Cesarskie komisarze nie zobaczyli jej.  Tak została Bibiana, ta małym niepełnosprawnym dzieckiem w Stara Kamienica

Anna Ursula i reszta dzieci zostały umieszczone w Ołomuńcu w zamek kardynała. Otrzymali tygodniową sumę pieniędzy na ich utrzymanie. Anna Ursula planował podróż do cesarza w Wiedniu z mała Anna Elisabeth. Chciała zapytać go do opuszczenia jej z opieki nad dziećmi w Stara Kamienica, ponieważ pobyt w Ołomuńcu było ponure. Kiedy cesarz dowiedział się o tym planie, on zabronił ta podróży. Anna Ursula mógł tylko wysłać list żebractwa do dworze cesarskim, w który ona pisała jej i życzenia dzieci. Na ta pisma jednak nigdy nie był odpowiedział, ponieważ cesarski doradcy jezuickie już wcześnie zdecydowali: niszczyć Hans Ulrich i prowadzić swoje dzieci w jedynej błogosławiący Kościoła. Anna Ursula to usłyszała od powiernikiem z Wiedniu

In augustus van het jaar 1634 kwamen twee keizerlijke commissarissen, Caspar Friedrich von Scherz en Friedrich von Knobelsdorf, naar Kemnitz met het keizerlijke bevel, om de kinderen van de graaf von Schaffgotsch af te halen en naar Olmütz te brengen. Vrouwe Anna Ursula kon na taaie onderhandelingen bereiken, dat ze nog twee dagen kregen om hun spullen in te pakken, en ze hoopte, dat in die tijd er nog iets anders zou gebeuren. Daarop besloot ze, om samen met de kinderen naar Olmütz te gaan en stuurde haar man terug naar Wirschkowitz. Bibiana was tijdens deze dagen verzorgd door de vrouw van de beheerder van het dominium. De keizerlijke commissarissen hadden haar niet te zien gekregen. Zo bleef Bibiana, het kleine gehandicapte kind in Kemnitz achter.

Anna Ursula en de andere kinderen werden in Olmütz in het slot van de kardinaal ondergebracht. Ze kregen wekelijks een bepaalde som geld voor hun onderhoud. Anna Ursula plande om met de kleine Anna Elisabeth naar de keizer in Wenen te reizen. Ze wou hem vragen, om haar verder voor de kinderen te laten zorgen in Kemnitz, want het verblijf in Olmütz was voor iedereen naargeestig. Toen de keizer van dit plan hoorde, verbood hij de reis. Anna Ursula kon alleen nog een smeekbrief naar het keizerlijke hof sturen, waarin ze haar en de wens van de kinderen voordroeg. Dit schrijven werd echter nooit beantwoord, want de jezuïtische raadgevers van de keizer hadden al besloten, Hans Ulrich ten gronde te richten, en zijn kinderen in de alleen zaligmakende kerk te voeren. Anna Ursula hoorde dit van een vertrouweling uit Wenen.

Konstantin von Wegerer 107 Regensburg

General Banner

Mnie było jasne, że teraz musiałem zostać z Hans Ulrich, ale teraz również byłem zaniepokojony o los jego małych dzieci który zostali w Stara Kamienica. Kto może mi pomóc? Przypomniałem sobie moja dobrą przyjaźń z Hans Ulrichs młodsza siostra przyrodnia Anna Urszula, który był żonaty z Freiherr Bernhard von Malzan. Napisałem do niej list do Wierzchowice, wyjaśniłem jej sytuację i poprosił ją z całego serca, aby opiekować się dziećmi w Stara Kamienica.

Pojechała razem z mężem natychmiast i prowadziła do Stara Kamienica. Kiedy tam przyjechali, szwedzki general Banner próbował, z jakiegokolwiek powodu, aby dostać dzieci. Za to wysłał 500 jeźdźców  do Stara Kamienica aby wypełnić jego życzeniem, jeśli to konieczne, używać siłą. Dość Freiherr von Malzan który to przewidział, już wziął kilka uzbrojonych mężczyzn  z zamek Gryf do Stara Kamienica i lokował ich na najwyższym piętrze zamku. Kiedy Szwedy, negatywna odpowiedź od Freiherr nie przyjęli i chcieli użyć przemoc, otworzyli, jak został ogłoszony, ogień. U ta krótka walka, trzech szwedzkich jeźdźców zostali zabici. Po za tym Szwedzi wycofali się, ale najpierw podpalili piękny dom głównego leśniczego naprzeciwko zamku.

Mij was duidelijk, dat ik nu bij Hans Ulrich moest blijven, maar ik maakte mu nu ook zorgen om de kleine, in Kemnitz achtergebleven kinderen. Wie kon me helpen? Ik herinnerde mij, mijn goede vriendschap met Hans Ulrichs jongere stiefzuster Anna Ursula, die met de Vrijheer Bernhard von Malzan getrouwd was. Ik schreef haar een brief naar Wirschkowitz, legde haar de situatie uit, en vroeg haar van ganser harte, om voor de kinderen in Kemnitz te zorgen.

Ze ging samen met haar man meteen op weg en verhuisde naar Kemnitz. Daar aangekomen, probeerde de Zweedse generaal Banner, om welke reden dan ook, de kinderen te krijgen. Hij stuurde daartoe 500 ruiters naar Kemnitz, om zijn wens, indien noodzakelijk met geweld af te dwingen. De Vrijheer van Malzan had dit vooruitgezien en had al enige bewapende mannen van de Greiffenstein naar Kemnitz gehaald, en hen op de bovenste etage van het slot onder gebracht. Toen de Zweden het afwijzende antwoord van de vrijheer niet accepteerden en geweld wilden gebruiken, werd op hen zoals aangekondigd, het vuur geopend. Bij dit korte gevecht werden drie Zweedse ruiters gedood. Daarop trokken de Zweden zich terug, maar staken nog eerst het mooie huis van de hoofd boswachter tegenover het slot in brand.

.

Konstantin von Wegerer 106 Klodzko

Hans Ulrich von Schaffgotsch

Wiadomości o wydarzeniach w Pilźnie i Cheb, a także aresztowanie Hans Ulrich, uderzyło nas w Stara Kamienica jako nieoczekiwane burzy na niebie. Miałem wrażenie, że Hans Ulrich pilnie potrzebował mnie, więcej niż ta małego rodziny w Stara Kamienica, i poszłam na drodze  do Kłodzko. Kiedy tam pojechałem spodziewałem Hans Ulrich ze złamaną duszą. Ale tak nie było. Właściwe odprawił imprezę z niektórych oficerów z załogi Kłodzko, opierając się bardzo wesoły. Cały działanie od księża von Waldstein według swoją opinię wydane w pełnej zgodzie z uprawieni dana przez cesarza. Jego negocjacje ze Szwecji, który na końcu wznowiony przez Waldstein, tylko służyli do zawarcia porozumienia pokojowego, na który on został wyraźnie upoważniony.

Hans Ulrich poprosił mnie, aby zostać z nim, inaczej on był bez przyjaciół i bez pomocy. Kilka tygodni później został przywieziony do Budziejowice w Bohemia, a stamtąd do Wiednia i na końcu do Ratyzbony. Ja towarzyszyłem mu zawsze. Powitanie w Ratyzbonie był niestety bardzo inaczej jakby spodziewał po za dość obfite traktowania w Wiedniu i Kłodzko. On został zamknięte pod kluczem, i powiedzieli go, że zaczynali proces przeciwko niemu.

Het nieuws van de gebeurtenissen in Pilsen en Eger, alsmede de arrestatie van Hans Ulrich trof ons in Kemnitz als een onverwacht onweer van de hemel. Ik had de indruk dat Hans Ulrich mij nu dringender nodig had als de kleine familie in Kemnitz, en ging op weg naar Glatz. Daar aangekomen, had ik een Hans Ulrich met een gebroken ziel verwacht. Dat was echter helemaal niet het geval. Hij vierde juist een feest met enkele officieren van de bemanning van Glatz en was daarbij heel vrolijk. Alle handelingen van hertog Waldstein waren naar zijn mening in volle overeenstemming met de bevoegdheden door de keizer gegeven. Zijn onderhandelingen met de Zweden, die Waldstein ten slotte weer had hervat, hadden toch alleen maar gediend om een vredesakkoord te sluiten, waarvoor hij uitdrukkelijk bevoegd was.

Hans Ulrich vroeg me, bij hem te blijven, anders was hij zonder vrienden en zonder hulp. Enkele weken later werd hij naar Budweiß in Bohemen gebracht, van daar naar Wenen en tenslotte naar Regensburg. Ik begeleidde hem steeds. De ontvangst in Regensburg was helaas heel anders, als hij na de behoorlijk grootmoedige behandeling in Glatz en Wenen verwacht had. Hij werd achter slot en grendel gezet, en hem werd verteld, dat er al een proces tegen hem aangespannen was.

Konstantin van Wegerer 105 Klodzko

Rudolph von Colloredo

W styczniu 1634 księcia Albrechta von Waldstein wolał wszyscy komondorze  jego armii do Pilźnie. Hans Ulrich również tam jechał. Feldmarszałek Illow został od Albrecht nakaz na zbadanie postawę niektórych 20 jego komandorze. On ich powiedział że Waldstein, obrażony przez cesarza, chciał scedować kierownictwo armii. Następnie komandorze poprosili pilnie Waldsteina aby porzucić te plany. Książę Albrecht to obiecał im, ale zażądał od nich pisemną obietnicę pozostania wiernym do niego. Dokument zawierał wyraźnie warunek "tak długo jak Waldstein wojsko użyje służyć cesarzowi".  Nikogo obecne w Pilźnie miał ani sprzeciw wobec takiego deklaracja zaufania. Kiedy obietnica jednak miała być podpisana, po szczegółowym hulanka, zauważyli kilka komandorze że ten ostatni warunek z tekstu zniknął. Niemniej wszyscy podpisali, w tym Hans Ulrich.

Kiedy cesarz dowiedział się o incydencie w Pilźnie, oświadczył banitów na książę von Waldsteina i wydał prowadzenia armii do generał Gallas. Waldstein wkrótce został zamordowany przez swoich głównych zwolenników Trczka, Riemanna, Kinsky i Ilow w dniu 25 lutego 1634 r. w Cheb.  Hans Ulrich był już z powrotem na Śląsku i był na 24 lutego w Olawa zatrzymaną przez hrabiego Rudolf Colloredo i przewieziony do Kłodzko.

In januari 1634 riep hertog Albrecht von Waldstein alle oversten van zijn leger in Pilsen bij elkaar. Ook Hans Ulrich reisde daarheen. De veldmaarschalk Illow had van Albrecht de opdracht gekregen, de houding van zijn ongeveer 20 oversten te onderzoeken. Hij hield hen voor, dat Waldstein, beledigd door de keizer, de leiding van het leger wilde afstaan. Daarop vroegen de oversten dringend, dat Waldstein van die plannen moest afzien. Hertog Albrecht beloofde hen dat, maar verlangde van hen een schriftelijke belofte, hem trouw te blijven. Het document bevatte de uitdrukkelijke voorwaarde, ‘zo lang Waldstein het leger ten dienste van de keizer zou gebruiken’. Geen van de in Pilsen aanwezigen had bezwaar tegen zo’n vertrouwensverklaring. Toen de belofte echter na een uitvoerig drinkgelag onderschreven moest worden, merkten enige der oversten, dat de laatste voorwaarde uit de tekst verdwenen was. Desondanks ondertekende iedereen, ook Hans Ulrich.

Toen de keizer van het voorval in Pilsen hoorde, verklaarde hij de hertog Waldstein vogelvrij, en gaf het commando over aan generaal Gallas. Waldstein werd kort daarna op 25 februari 1634 door zijn belangrijkste aanhangers Trczka, Riemann, Kinsky en Ilow in Eger vermoord. Hans Ulrich was al terug in Silezië en werd op 24 februari in Ohlau door graaf Rudolf von Colloredo gearresteerd en naar Glatz gebracht.

Konstantin von Wegerer 104 Pieszyce

zamek Stara Kamienica

Mieliśmy w Stara Kamienica również dość nieprzyjemny napad przez banda najemników i w końcu tylko za pomocą niektórych ludzi z zamku Gryf byliśmy w stanie odpierać atak. Kiedy ja to meldowałem Hans Ulrich, rozkazał, że musiałem przenieść się do Wrocławia z dziećmi, ponieważ tam było bezpieczniejsze.

Akurat kiedy przyjechaliśmy do Wrocławiu, dowiedzieliśmy się, że było kilka przypadków dżumy w mieście. Hans Ulrich dlatego natychmiast wezwał nas do jego obozu w Pieszyce. Ta wiadomość została przekazana nam przez młodego rotmistrz von Weiher, który miał nam towarzyszył z czterech jeźdźców. Więc mieliśmy między kilka dni, ponownie spakować nasze rzeczy. Rotmistrz von Weiher był absolutnie zachwycony młodym Anna Elisabeth. On nigdy nie opuścił jej stronie. Anna Elisabeth był również pod wrażeniem młodego człowieka, a nie dala spokój, dopóki ona mogła jeździć na koniu. przed nim. Ona miała tylko jedenaście lat, ale jej sylwetka już wyraźnie wskazywał kuszące żeńskie formy, a czasami zachowywała się tak jak panienka. Podróż z Wrocławia do Pieszyce przez to był wesoły i beztroski. Ja również szybko się zaprzyjaźniłem z ten miły młodzieńca.

We hadden in Kemnitz ook een behoorlijk onaangename overval door een landknechtbende meegemaakt en konden die uiteindelijk alleen met hulp van enkele mannen uit de burcht Greiffenstein afslaan. Toen ik dat Hans Ulrich meldde, beval hij, dat ik met de kinderen naar Breslau moest verhuizen, omdat het daar veiliger was.

We waren net in Breslau aangekomen, toe we hoorden, dat er in de stad meerdere pestgevallen waren. Hans Ulrich riep ons daarom meteen naar zijn kamp bij Peterswaldau. Dit bericht werd ons overgebracht door de jonge ritmeester von Weiher, die ons met nog vier ruiters zou begeleiden. We moesten dus binnen een paar dagen al onze spullen weer inpakken. Ritmeester von Weiher was helemaal verrukt van de jonge Anna Elisabeth. Hij week niet van haar zijde. Anna Elisabeth was eveneens onder de indruk van de jongeman, en rustte niet, eer ze onderweg voor hem op zijn paard mocht rijden. Ze was weliswaar pas elf jaar, maar haar figuur toonde al duidelijk verleidende vrouwelijke vormen, en ze gedroeg zich soms ook al als een jonge dame. De reis van Breslau naar Peterswaldau was daardoor vrolijk en zonder zorgen. Ook ik werd snel bevriend met de nette jongeman.

Konstantin von Wegerer 103

W kolejne czas widzieliśmy Hans Ulrich rzadko w domu. Wydawało mi się, że brakowało mu Barbarze Agnes tak bardzo, że nie znalazł spokoju w Stara Kamienica. Kiedy wrócił, kilka dni później musiał wrócić do swego pułku. W lutym 1633 roku uwolnił z zaledwie 600 mężczyzn Strzelin  od okupacje Saksonii, używając starego fortel wojskowe, który czytał w książkach na temat wojen w starożytności. Następnie przeniósł się do Świdnicy i Lubin. U Ścinawa była silna armia szwedzka. Dlatego prosił Hans Ulrich, Wallenberg o niektóre z jego pułków do pomocy, i atakował Szwedzi w październiku w burzliwym i deszczowej pogody z niespodziewanego ataku koło Ścinawa. Szybko byli z wielkich strat. Szwedzki general Hrabia von Thurn poddał się i swoją armię do książę von Waldstein. Albrecht poszedł do Brandenburgii i Hans Ulrich uwolnił cały Śląsk od Szwedów.

Hans Ulrich był bardzo ulubione u jego pułkiem. Znał każdy indywidualny człowiek o imieniu, również jego stan cywilne, zakochane, zaręczone lub żonaty. Często nawet nie wiedział nazwę damy. Najwyraźniej miał ogromny pamięć dla osoby i nazw. Kiedy jeden z jego ludzi miał trudności finansowe, pomógł mu wspaniałomyślny. Jego życzliwość miał jedynie granice, gdy zauważył, że ktoś go widział jako proste lub głupie i po prostu chciał zrobić mu nadużycie. Wtedy mógł być bardzo twardy i bezlitosny.

Szlachetna Śląska po raz kolejny był za Hans Ulrich, bo wojna od dawno nie była już wojną religijną, ale złożone wojny europejskiej. Chcieli, przede wszystkim jak najszybciej pozbawić od tej grabieżące i nieszczeniące hordy najemników w kraju. Wojska dowodzone przez Hans Ulrich miał wprawdzie również karmione przez ludność. Ale to ludzie chętnie robili, ponieważ jego żołnierze zachowywali się poprawnie.

In de daarop volgende tijd zagen we Hans Ulrich nog maar zelden thuis. Mij leek, dat hij Barbara Agnes zo zeer miste , dat hij in Kemnitz geen rust vond. Steeds als hij kwam, moest hij enkele dagen later weer naar zijn regiment. In februari 1633 bevrijdde hij met slechts 600 man Strehlen van zijn Saksische bezetting, door gebruik te maken van een oude krijgslist, die hij in boeken over oorlogen in vroeger tijden gelezen had. Daarna trok hij naar Schweidnitz en Lüben. Bei Steinau stond een sterk Zweeds leger. Daarom vroeg Hans Ulrich, Waldstein met enkele van zijn regimenten om hulp en viel de Zweden in oktober in stormachtig en regenachtig weer met een verrassingsaanval bij Steinau aan. Ze werden snel en met grote verliezen verslagen. De Zweedse generaal graaf von Thurn gaf zich met zijn leger over aan hertog von Waldstein. Albrecht begaf zich naar Brandenburg en Hans Ulrich verloste heel Silezië van de Zweden.

Hans Ulrich was heel geliefd bij zijn regiment. Hij kende elke, individuele man bij naam, kende ook zijn burgerlijke staat, verliefd, verloofd of getrouwd. Vaak wist hij zelfs de naam van de dame. Hij had blijkbaar een enorm personen- en namengeheugen. Als één van zijn mensen in financiële moeilijkheden gekomen was, hielp hij hem groothartig. Zijn goedmoedigheid kende alleen een grens, als hij merkte dat iemand hem voor eenvoudig of dom hield, en alleen maar misbruik van hem wou maken. Dan kon hij zeer hard en onverbiddelijk zijn.

De Silezische standen stonden ook nu weer achter Hans Ulrich want de oorlog was al lang geen geloofsoorlog meer, maar een onoverzichtelijke Europese oorlog. Men wilde, voor alles, zo snel als mogelijk de plunderende en vernietigende hordes landsknechten het land uit hebben. De door Hans Ulrich geleide troepen moesten weliswaar ook van het land verzorgd worden. Maar de bevolking deed het graag, want zijn troepen gedroegen zich netjes.

Konstantin von Wegerer 102

Król Gustav Adolf II od Szwecja

Na spokojnego życia rodzinnego jednak jeszcze nie można sobie myśleć. Jeszcze w roku zwolnienia księcia von Wallenstein jako naczelny dowódca armii cesarskiej, w lecie 1630 roku król szwedzki Gustaw Adolf z małym ale dobrze wyszkolony, dobrze zdyscyplinowanej i wysoce zmotywowanych armii wylądował na Pomorzu. Jego celem było, ewangeliczny - zachowaj chrześcijańską religię uratować z swoich prześladowców. Został liczne prośbę o pomoc z Niemiec, który prawie w całości został zajęty przez siły katolickie, i bardzo cierpiał przez to. Gustav Adolf triumfował wkrótce zjadliwy o dowódcy katolickiego Tilly w Breitenfeld koło Lipska. Cały Północna - Niemcy został zwolniony. W następnym roku on ponownie wygrał od sił katolickich w Rain am Lech, a wraz z tym spadł południowo - Niemcy w ręce króla szwedzkiego, jedynie Austria miał teraz jeszcze być zdobyty.

W tej beznadziejnej sytuacji, cesarz pomyślał znowu z jego byłych generałów i książąt, który uwolnili go z poprzedniego grozę sytuacja, o Książa Albrechta von Wallenstein. Hans Ulrich był często gościem u Albrechta w Fryd landzie w ostatnich latach, i znał jego postawa bardzo dobre. Albrecht po jego zwolnieniu, wprawdzie udało się trzymać swój majątek , ale był głęboko urażony. Jego charakter było tak, że on nigdy nie zapomni tej zniewagę.

Książe von Wallenstein dostał natychmiast po wylądowaniu Gustawa Adolfa od niego oferty, z armią 12.000 ludzi z dużo artyleria i walczyć przeciwko cesarzowi. Hans Ulrich razem z Albrecht już zaprojektowany plan walki przeciwko Austrii. Po wielkich zwycięstwach Gustav Adolf te negocjacje zostały tymczasowo przerwane. Podczas penetracji wojsk ewangelicznych w Bohemy, jednak miały być przywrócone stosunki majątkowe, jak przed wojną. Dla Albrecht to znaczył, że musiał się bać utracić swoich wielkich posiadłości. Dlatego wycofał się znowu dalej od Gustawa Adolfa.

Teraz on reagował na prośbę o pomoc od cesarza. W kwietniu 1632 roku doszło do konwent z nim. Albrecht musiał podnieść dużą armię, z nim jako jedyny dowódca, bez jakiejkolwiek ingerencji o dworze cesarskim. Otrzymał liczne wyłączne prawa, szczególnie że mógł niezależnie zawrzeć pokój. Jako odszkodowanie przyznano mu najwyższe stanowisko w państwie, nazywane Kurwürde. Z tym był książę Albrecht Wallenstein niemal równoznaczne z cesarzem, i jego władzy nad wojskiem nawet wyższe. W krótce Albrecht przekonał Hans Ulrich do przyjąć stanowiska dowódcy pułku w jego armii. On przede wszystkim miał bronić Śląsk i tam dzięki jego wysokiej cenionych u szlachta Śląskiej tam zapewnić spokój.

Aan een rustig familieleven, kon men echter nog niet denken. Nog in het jaar van het ontslag van hertog von Wallenstein als opperbevelhebber van het keizerlijke leger, was in de zomer van 1630 de Zweedse koning Gustav Adolf met een klein, maar goed getraind, goed gedisciplineerd en zeer gemotiveerd leger in Pommeren geland. Zijn doel was het, de evangelisch - christelijke religie van zijn vervolgers te redden. Hij had talrijke verzoeken om hulp uit Duitsland ontvangen, dat bijna in zijn geheel door katholieke troepen bezet was, en daar zwaar onder leed. Gustav Adolf zegevierde al snel vernietigend over de katholieke veldheer Tilly bij Breitenfeld vlakbij Leipzig. Heel Noord - Duitsland was bevrijd. In het jaar daaropvolgend won hij nog een keer van de katholieke troepen bij Rain am Lech, en daarmee viel ook Zuid - Duitsland in handen van de Zweedse koning, alleen Oostenrijk was nu nog te veroveren.

In deze uitzichtloze situatie dacht de keizer weer aan zijn vroegere veldheren en vorsten, die hem al eerder uit zijn netelige positie bevrijd hadden, aan hertog Albrecht von Wallenstein. Hans Ulrich was in de laatste jaren vaak te gast bij Albrecht in Frydland en kende zijn houding heel goed. Albrecht had na zijn ontslag weliswaar al zijn bezit kunnen houden, maar was diep beledigd. Zij karakter was van dien aard, dat hij deze belediging ook nooit zou vergeten.

Hertog von Wallenstein had meteen na de landing van Gustav Adolf van deze een aanbod gehad, met een leger van 12.000 man en veel geschut tegen de keizer ten strijde te trekken. Hans Ulrich had met Albrecht ook al een strijdplan tegen Oostenrijk ontworpen. Na de grote zeges van Gustav Adolf waren die onderhandelingen voorlopig afgebroken. Tijdens het binnendringen van evangelische troepen in Bohemen zouden echter de bezitsverhoudingen als voor de oorlog hersteld worden. Albrecht moest daarom bang zijn om zijn groot bezit te verliezen. Hij trok zich daarom weer verder van Gustav Adolf terug.

Nu reageerde hij op de roep om hulp van de keizer. In april 1632 kwam een verdrag met hem tot stand. Albrecht moest een groot leger oprichten, met hem als enige bevelhebber, zonder enige inmenging van het keizerlijke hof. Hij kreeg vele exclusieve rechten, in het bijzonder ook om zelfstandig vrede te sluiten. Als schadeloosstelling kreeg hij de hoogste post in het rijk, de Kurwürde toegekend. Daarmee was hertog Albrecht von Waldstein bijna gelijkgesteld met de keizer, wegens zijn macht over het leger zelfs hoger. Albrecht kreeg ook gauw genoeg Hans Ulrich zover voor een post als overste over een regiment in zijn leger. Hij zou hoofdzakelijk Silezië verdedigen en daar door zijn hoog aanzien bij de Silezische stand daar voor rust zorgen.