Wegerer Scholz 47

Kremserfahrt na Gotthardsberg

 

W wiosną hrabia Hans Anton zmarł w Wrocławiaku i spodziewano było, że jego syn Carl Gotthard przejmie panstwo Gryf. Ale z Berlina przyszedł rozkaz, że Carl Gotthard, tak długo, jak będzie zajmował jakiś urząd austriackiego rządu w Pradze, nie będzie mógł przejąć drugiego urząd na pruskim Śląsku. Jako panujący następca jego syn z drugiego małżeństwa został mianowany: Philippa Gottharda.

Kiedy o tym usłyszałem, poczułem się tak, jakbym zostałem uderzony piorunem. Philipp może teraz także przybyć do Boża Góra. Wymyślałem, co może się stać, jeśli się spotkamy. To ciągle przechodziło przez moją głowę, a ja źle spałem. Na pewno myślałeś, że to ma coś wspólnego ze śmiercią Johanna i pocieszałeś mnie czule. Z czasem moje podekscytowanie znowu spadło, a my kontynuowaliśmy nasze spokojne i szczęśliwe życie.

W chłodny wiosenny dzień razem byliśmy w Kwieciszowice. W drodze powrotnej zaczęło padać ciężko. Kiedy walczyliśmy na drodze do Boża Góra przed burzliwym wiatrem, musieliśmy skakać omijać wielu kałużach. Złapałem twoja ręka, ponieważ zobaczyłem, jak ktoś pędzi ku nam w deszczu. Prawie mielismy uderzenie i wszyscy byliśmy zaskoczeni. Spojrzałem w twarz Philipa i on natychmiast mnie rozpoznał. Ja dostalem zesztywnienie i musiałem mocno uścisnąć twoją dłoń, ponieważ dałeś okrzyk. Wtedy Philipp spojrzał na ciebie ode mnie i mogłem zobaczyć z jego twarzy, że nagle stało się dla niego jasne, że jesteś jego synem. Podobieństwo było bardzo uderzające, jak już widziałem. Wyglądalesz jak dwie krople wody na młodego Philipa.

"Bibiano, najpierw wyjdź z tej okropnej pogody na suchym lądzie!" I ciągał nas kilka kroków do leśniczówką. Wyciągnęliśmy nasze nasączone kurtki. Zona leśnika, która nas usłyszała, zrozumiała wszystko i zniknęła w kuchni, przygotowując gorący napój dla nas wszystkich.

"Jak ma na imię?" zapytał Philipp. Nie utrzymywał cię z oczu przez cały czas. Zanim zdążyłem odpowiedzieć, powiedziałeś: "Nazywam się Jörg. Mój ojciec walczył dla króla pruskiego w bitwie pod Mollwitz i zmarł z powodu urazu dwa miesiące temu. Był prawdziwym bohaterem, powiedział pastor i jestem z niego dumny. "

In het voorjaar was graaf Hans Anton in Breslau gestorven en men verwachtte, dat zijn zoon Carl Gotthard het heerschap Greiffenstein zou overnemen. Maar uit Berlijn kwam echter het bevel, dat Carl Gotthard, zolang hij een ambt van de Oostenrijkse regering in Praag zou uitoefenen, hij geen tweede ambt in Pruisisch Silezië zou mogen overnemen. Als regerend opvolger werd daarom zijn zoon uit het tweede huwelijk Philipp Gotthard benoemd.

Toen ik daarvan hoorde, was het alsof ik door de bliksem getroffen werd. Philipp zou nu misschien ook naar Gotthardsberg komen. Ik bedacht, wat er zou kunnen gebeuren, als we elkaar troffen. Het ging me steeds door het hoofd, en ik sliep slecht. Jij dacht zeker dat het met de dood van Johann te maken had, en troostte me teder. Met de tijd zakte mijn opwinding weer, en we gingen door met ons rustige en gelukkige leven.

Op een koele lentedag waren we samen naar Blumendorf geweest. Op de terugweg begon het hard te regenen. Toen we op de weg naar Gotthardsberg tegen de stormachtige wind voorwaarts vochten, moesten we om de vele plassen springen. Ik hand je hand gepakt, want ik zag in regen iemand op ons af komen snellen. We waren bijna op elkaar gebotst, en we bleven allemaal geschrokken staan. Ik keek in Philipps gezicht, en hij herkende me ook meteen. Ik verkrampte en moet hard in je hand geknepen hebben, omdat je een schreeuw gaf. Toen keek Philipp van mij naar jou, en ik kon aan zijn gezicht zien, dat hem plotseling heel duidelijk werd, dat jij zijn zoon was. De gelijkenis was zeer treffend, zoals ik al gezien had. Je leek als twee druppels water op de jonge Philipp.

‘Bibiana, kom toch eerst eens uit dit verschrikkelijk weer in het droge!’ En hij trok ons de paar stappen terug naar de boswachterij. Daar trokken we onze doorweekte jassen uit. De boswachtersvrouw die ons had horen komen, begreep meteen alles en verdween in de keuken, om voor ons allemaal een warme drank klaar te maken.

‘Hoe heet hij?’, vroeg Philipp. Hij had je de hele tijd niet uit het oog gelaten. Voor ik kon antwoordden, zei je: ‘Ik heet Jörg. Mijn vader heeft in de slag bij Mollwitz voor de Pruissenkoning gevochten en is twee maanden geleden aan zijn verwonding overleden. Hij was een ware held heeft de pastor gezegd, en ik ben trots op hem.’

Wegerer Scholz 46

Kosciol ewangelicki w Proszowej

W ten sposób odbywa się w marcu nowy przyjęty pastor ewangelicki po raz pierwszy ewangelicki msza w na ten cel specjalny dostosowane stodoła. Wybrali największą stodołę we wsi, ale nie wszyscy wierzący mieścili się . Dlatego proboszcz robił kazanie w drzwiach, aby mógł być słyszany w kościele i poza nim.

Johann nie mógł udać się na uroczyste wydarzenie w Proszowa, ponieważ stało się gorzej z jego nogą i musiał ciągle leżeć w łóżku. Pomagałeś my w tym czasie ruszający, zmieniając bandaż i pozostając z nim przez wiele godzin. Pewnego dnia, kiedy wróciłem z lasu zbierając drewno, siedziałeś nieruchomo obok jego łóżka. Johann zmarł z powodu zatrucia krwi. Wziąłem cię w ramiona i dopiero wtedy łzy pływali u ​​ciebie. Dwa dni później pochowaliśmy Johanna w Proszowa. Był to pierwszy pogrzeb ewangelicki od prawie stu lat. Cmentarz był całkowicie zaniedbany i najpierw trzeba było zrobić miejsce dla grobu. Było wielu ludzi na pogrzebie w Proszowa i pastor podziękował Johann, ponieważ dał swój życie, aby te zmiany byli możliwe. Często opowiadaliśmy między sobie o tej kazanie żałobnie. Dlatego przez to na pewno zapamiętasz ten dzień,

Pastor Heinrich Buchardi był nie tylko dobrym kaznodzieją, ale także wiele wiedział na temat budowy domu. Też na korzyść siebie, proponowal najpierw budowac plebanie z dużym poddaszem, na którym można było odprawiać nabożeństwa w okresie jesiennym i zimowym. Później powstałby duży kościół z wieżą. Ponieważ wszyscy rolnicy, ogrodnicy, i wszyscy specjaliści z Proszowa, Kwieciszowice, Boża Góry i Antoniów entuzjastycznie i pilnie współpracowali, była plebania już w tym samym roku gotowe a kościół zakończone w roku następnym.

W Blumendorf, po 95 latach, ponownie powstała szkoła i rozpoczęto budowę nowego budynku szkolnego. Łatwo zrozumieć, że wszystkie te innowacje miały wpływ na wioskę. To było jak oddychanie po austriackich rządach, które stały się coraz bardziej opresyjne w ostatnich latach.

Zodoende hield al in maart een nieuwe aangenomen pastor in Kunzendorf voor de eerste keer een evangelische mis in een daarvoor ingerichte schuur. Men had daarvoor de grootste schuur in het dorp uitgekozen, desondanks konden er niet alle gelovigen in. De pastor hield daarom de preek in de deuropening, zodat hij in de kerk, maar ook daarbuiten gehoord kon worden.

Johann kon niet mee naar de feestelijke gebeurtenis in Kunzendorf, want het was erger geworden met zijn been, en hij moest constant in bed liggen. Jij hielp toentertijd ontroerend met het verwisselen van het verband en bleef urenlang bij hem. Op een dag toen ik van het hout sprokkelen uit het bos terugkwam, zat je stom langs zijn bed. Johann was aan een bloedvergiftiging gestorven. Ik nam je in mijn armen, en toen pas kwamen bij jouw de tranen. Twee dagen later hebben we Johann in Kunzendorf begraven. Het was de eerste evangelische begrafenis in bijna honderd jaar. Het kerkhof was helemaal verwilderd, en men moest eerst plaats maken voor het graf. Er waren veel mensen naar deze begrafenis in Kunzendorf gekomen, en de pastor dankte Johann, dat hij zijn leven gegeven had, zodat al deze veranderingen konden plaatsvinden. We hebben later nog vaak met elkaar over deze rouwpreek gesproken. Daarom zul je, je deze dag nog zeker goed kunnen herinneren.

De pastor Heinrich Buchardi, was niet alleen een goede preker, maar wist ook veel over het bouwen van een huis. Ook ten gunste van hemzelf, sloeg hij voor eerst een pastorie te bouwen met een grote zolder, waar men in de herfst en winter al kerkdiensten kon houden. Later zou dan een grote kerk met toren verrijzen. Omdat alle boeren, tuinders, en ook alle vakmensen uit Kunzendorf, Blumendorf, Gotthardsberg en Antoniwald enthousiast en vlijtig meewerkten, was de pastorie noch in hetzelfde jaar en de kerk al in het daaropvolgende jaar klaar.

In Blumendorf werd, eindelijk na 95 jaar, weer een school ingericht, en met de bouw van een nieuwe schoolgebouw begonnen. Het is gemakkelijk te begrijpen, dat al deze vernieuwingen hun invloed op het dorp hadden. Het was als het weer op ademen, na de in de laatste jaren steeds benauwder wordende Oostenrijkse heerschappij.

Wegerer Scholz 45 Boza Gora

To było bitwa pod Małujowice, od którą Johannowi w Boża Góra musieli wielokrotnie odpowiadać, ponieważ on w pruskiej piechocie brał udział w pierwszym rzędzie. Przywiózł też gazetę z Wrocławia, w której wydrukowano mapę z przebiegiem bitwy. Armię pruską był porównano do armii szwedzkiej, która kiedyś była zwycięsko dowodzona przez ich króla Gustawa Adolfa. Johann został ranny na jednej nodze, dlatego został zwolniony z wojska. Jego rana źle się zagoiła. Utykał w domu i przez wioskę, ciesząc się całym szacunkiem, jaki otrzymał wszędzie.

Boża Góra leżało daleko od wszystkich ruchów wojennych, ale skutki okupacji pruskiej mogliśmy też szybko cieszyć, bo mogliśmy zbudować kościół ewangelicki w Proszowa. Najpierw zażądaliśmy zwrotu starego kościoła ewangelickiego, który miał stać się katolikiem około stu lat temu. W Proszowa i Kwieciszowice mieszkali tylko dwie nietutejsze katolickie rodziny. Rzadko była katolicka msza, aż około dwudziestu lat temu kościół groził nawet zawalaniem. Byli wówczas rolnicy ewangelików, którzy chcieli zapobiec zawalania kościoła do ruina, ponieważ Wrocław nie odpowiedział na prośby o pomoc. Ludzie mieli nadzieję, że dostają pozwolenie, aby odprawiać mszy w kościele. Ale kiedy kościół został naprawiony, to został ponownie zabronione. Ludzie musieli wracać do Giebułtów jak wcześniej.

Odnowione pragnienie powrotu do ewangelistów zostało odrzucone przez nowy rząd pruski. Podstawowe zasady króla były ściśle przestrzegane, że każdy musiał być błogosławiony zgodnie z własnymi przekonaniami. Chcieli pomóc gminom protestanckim, ale chcieli umożliwić status quo katolickiej ludności. Ta decyzja po najpierw wzbudziła wielkie irytacji w wiosce, ponieważ nie był to najwyższy czas, aby nareszcie naprawić wielką niesprawiedliwość zamknięcia kościoła? Czy król pruski podczas marszu na Śląsk nie został powitany za to jako wyzwoliciel? W końcu większość uważała, że nie jest to dobrze, aby odpłacić niesprawiedliwością, ale teraz musimy się wszędzie zaangażować, aby uzyskać pokój i równość.

Dat was de slag bij Mollwitz, waarover Johann in Gotthardsberg steeds weer moest vertellen, want hij had in de Pruisische infanterie, in de eerste rij daaraan deelgenomen. Hij had uit Breslau ook een krant meegebracht, waarin een kaart met het verloop van de slag was afgedrukt. Het Pruisische leger werd met het Zweedse leger vergeleken, die toch ook een keer door hun koning Gustav Adolf, zegevierend aangevoerd werd. Johann was bij deze slag aan zijn been gewond geraakt, en werd daarom uit het leger ontslagen. Zijn wond heelde slecht. Hij strompelde door het huis en door het dorp en genoot van alle hoogachting, die men hem overal gaf.

Gotthardsberg had weliswaar ver weg van alle oorlogshandelingen gelegen, maar over de uitwerkingen van de Pruisische bezetting konden ook wij al snel jubelen, want ons werd toegestaan een evangelische kerk in Kunzendorf te bouwen. We hadden eerst de teruggave van de oude evangelische kerk geëist, die ongeveer honderd jaar geleden katholiek moest worden. Er woonden slechts twee, van buitenaf komende katholieke gezinnen in Kunzendorf en Blumendorf. Er was maar zelden een katholieke mis gehouden, totdat zo’n twintig jaar geleden de kerk zelfs dreigde in te storten. Er waren toen enkele evangelische boeren bereid, te voorkomen dat de kerk tot een ruïne zou vervallen, want uit Breslau werd niet gereageerd op verzoeken om hulp. Men hoopte dan de toestemming te krijgen, om weer missen in de kerk te kunnen houden. Maar toen de kerk gerepareerd was, werd het alsnog opnieuw verboden. Men moest weer als tevoren weer naar Gebhardsdorf gaan.

Het vernieuwde verlangen naar de teruggave aan de evangelisten werd door de nieuwe Pruisische regering afgewezen. Men volgde strikt de grondregel van de koning, dat ieder volgens zijn eigen overtuiging gezegend moest worden. Men wilde de protestante gemeentes helpen, maar wilde de katholieke bevolking de status quo toestaan. Deze beslissing wekte eerst grote ergernis in het dorp, want het was niet de hoogste tijd, om het grote onrecht van de kerksluitingen eindelijk ongedaan te maken? Had men niet daarom de Pruisische koning op zijn mars in Silezië als een bevrijder begroet? Tenslotte vonden de meesten, dat het niet goed was, om een onrecht te vergelden, maar men moest zich nu overal inzetten voor vrede en gelijkheid.

Wegerer Scholz 44

General von Kurt Christof von Schwerin

Dopiero w południe Prusy uderzyły w armię austriacką w Małujowice, która również została postawione w kilku miejscach. Pośrodku znajdowała się piechota, a na obu skrzydłach kawaleria w układzie klasycznym, tak jak uczą się w szkołach wojskowych.

Lewe skrzydło Austriaków po raz pierwszy weszło w kontakt z Prusakami, którzy powitali ich szybkim pociskiem wystrzeliwanym z dział. Króla Fryderyka również pospieszyło się na stronę jego armii. Następnie austriacki generał Römer, dowódca armii, zaatakował ze swoimi trzydziestoma eskadrami kawalerię i gonił dziesięciu eskadr pruskich, które tam stały do ucieczka. Król został również przyciągnięty przez uciekających jeźdźców, przemówił do nich błagalnie i rozkazujący, ale na próżno. Ale piechota stała jak blok pomiędzy uciekającymi jeźdźcami i otrzymała nawiedzającą austriacką kawalerię z piekielnym ogniem. Strzelali trzy razy szybciej niż Austriacy, dzięki żelaznym wyciorem ładującym, które szary Dessauer wprowadził do armii pruskiej zamiast drewnianych.

Römer kontynuował ataków, a także był w stanie uchwycić niektóre pruskie działa, ale jego jeźdźcy raz za razem uciekali w gradem kul piechoty. W końcu on sam został trafiony kulą, i to było decydujące, austriacka kawaleria stała się przygnębiona i odmówiła ponownego ataku.

Teraz piechota austriacka posuwała się naprzód, a Neipperg chciał wykorzystać początkową przewagę ataku kawalerii, a także rozbić i wyprzeć tych Prusaków, którzy byli dla niego muszkieterami bez kawalerii. Ale oni nie wystąpili naprzód. Aby uniknąć ostrzału powstających koni, zbudowali przedpiersiu ze swoich plecaków, ale jednak musieli ustąpić w kilku miejscach. To nie umknęło pruskiemu generałowi Schwerinowi, który był dowódcą pośrodku. Amunicja zaczynało brakowa Prusowi przez wiele godzin szybkiego strzelania. Zakazał jego jednostki zbliżyły się do siebie, ustawiając bagnety i grac muzykę do marsz. Z powiewający standardów maszerował, znowu jak gdyby stał na placu ćwiczeń, w kierunku Austriaków i zachód słońca. Żołnierze krzyczeli:

"Naprzód, naprzód, naprzód!" A to krzyki z tego zamkniętego rzędu pruskich bagnetów, lśniących w słońcu, spowodowały, że Austriacy na końcu zachwiali się. Neipperg musiał wycofać się, aby zapobiec gorszemu.

Pas tegen de middag stootten de Pruissen op de eveneens op meerdere plaatsen opgestelde Oostenrijkse leger in Mollwitz. In het midden bevond zich de infanterie, en aan de beide vleugels de cavalerie in de klassieke opstelling, zoals men ze op militaire scholen leert.

De linkse vleugel van de Oostenrijkers kwam het eerste met de Pruissen in aanraking, die hen met een snelle kogelhagel uit hun kanonnen begroette. Ook koning Friedrich was naar die kant van zijn leger gesneld. Toen viel de daar bevelvoerende Oostenrijkse generaal Römer met zijn dertig eskadrons cavalerie aan en jaagde de tien daar staande Pruisische eskadrons op de vlucht. Ook de koning werd door de vluchtende ruiters meegetrokken, hij praatte smekend en bevelend op hen in, maar tevergeefs. Maar de infanterie stond als een blok tussen de vluchtende ruiters en ontving de achtervolgende Oostenrijkse cavalerie met een hels geweervuur. Ze schoten drie keer zo snel als de Oostenrijkers, dankzij hun ijzeren laadstokken, die de grijze Dessauer in plaats van de houten in het Pruisische leger geïntroduceerd had.

Römer bleef maar aanvallen, en kon daarbij ook enkele Pruisische kanonnen buit maken, maar steeds weer sloegen zijn ruiters in de kogelhagel van de infanterie op de vlucht. Tenslotte werd hij zelf door een kogel getroffen, en dat gaf de doorslag, de Oostenrijkse cavalerie werd moedeloos en weigerde, om nogmaals aan te vallen.

Nu, rukte de Oostenrijkse infanterie op, Neipperg wilde beslist zijn in het begin bestaande voordeel door de cavalerieaanval benutten en die Pruissen, die voor hem verder als musketiers zonder cavalerie waren, te doorbreken en uit elkaar te drijven. Maar ze kwamen niet voorwaarts. Om het geweervuur van de aanstormende paarden te ontwijken, bouwden ze een borstwering van hun rugzakken, maar moesten toch op meerdere plaatsen wijken. Dat ontging de Pruisische generaal Schwerin, die bevelvoerder in het midden was, niet. De munitie raakte bij de Pruissen door het urenlange snel schieten, langzaam op. Hij liet zijn eenheden dichter bij elkaar rukken, de bajonetten opzetten en veldmuziek spelen. Met wapperende vanen marcheerde hij, weer alsof men op een exercitieplaats stond, de Oostenrijkers en de zonsondergang tegemoet. De soldaten schreeuwden:

‘Voorwaarts, voorwaarts, voorwaarts!’, en dit geschreeuw uit deze gesloten rij Pruisische bajonetten, die in het zonnelicht fonkelden, brachten de Oostenrijkers definitief aan het wankelen. Neipperg moest de aftocht blazen, om nog erger te voorkomen.

Wegerer Scholz 43 B Boza Gora

Wroclaw 1906

Johann teraz pospieszył z powrotem do Wrocławia, a potem jechać do nas do Boża Góra, bo chciał być na Boże Narodzenie znowu z „rodziną”, jak powiedział w swoim serdecznym powitanie. Jörg i ja byliśmy bardzo szczęśliwi, że mogliśmy go przyjmować z powrotem do domu. Jörga bardzo tęsknił za silnym towarzyszem zabaw, który tak często jak chciał, wyrzucał w powietrze. Brakowało mi jego silnej ręki w wielu ciężkich pracach w i wokół domu. W międzyczasie znaleźliśmy dobre relacje między sobą. Wiedział, że go kocham i miałem bardzo dużo szacunek dla niego, ale unikałam wszystkich innych pieszczot. Świętowaliśmy razem wesołe święta. W styczniu opuścił nas ponownie z hrabią, który spędził kilka dni nad Gryf, a następnie w Boża Góra. Hrabia Hans Anton chciał go jako osobistego strażnika, ponieważ wiedział, że może zaufać mu w tych burzliwych czasach.

Przez wiedeński sąd rozmieszczone wojskowym gubernatorem Śląska, hrabia Wallis był w Friedrichs inwazji na Śląsku w twierdzy Głogów i został tam uwięziony. W Wrocławiu był silny armia cywilów, ale ani nie jeden żołnierz austriacki. Za to wcześniej rada wolnego miasta powinna była uzyskać zgodę, ale jej nie zrobiła. Hrabia Hans Anton, jako najwyższy przedstawiciel rządu austriackiego na Śląsku, posiadał wszędzie moc, ale akuratnie w wolnym mieście Wrocławia. Między rady miasta i hrabia były długie dyskusje i negocjacje, co teraz zrobić, aby chronić miasto, ale również w celu uniknięcia wypadnięciem z łask wiedeńskim sądzie. Ponieważ poszczególni członkowie rady nie mogli się zgodzić, hrabia Hans Anton w końcu zaproponował wysłanie królowi pruskiemu wiadomości, że miasto Wrocław nie ma zamiaru uczestniczyć w jakiejkolwiek wojnie. Ten plan uzyskał zgodę wszystkich. Johann zawiózł ten list do króla Prus, od który był znany z tego, że już jechał kierunku Wrocławia.

Po kolejnym pokojowym wejściu króla pruskiego do Wrocławia jego pierwszym oficjalnym aktem było rozwiązanie austriackiego rządu i zwolnic hrabiego Hansa Antoniego jako Oberamtsdirektora. Ponieważ on musiał opuścić kraj, aż do zawarcia pokoju, hrabia Hans Anton podróżował do swojego syna w Pradze.

Johann haastte zich nu terug naar Breslau om dan naar ons in Gotthardsberg te rijden, want hij wilde met kerstmis weer bij ‘zijn familie’ zijn, zoals hij bij zijn hartelijke begroeting zei. Jörg en ik waren heel blij hem weer in huis te hebben, Jörg miste zijn sterke speelkameraad zeer, die hem zo waak hij wilde, in de lucht gooide. Ik miste zijn sterke hand bij het vele zware werk in en om het huis. We hadden intussen een goede verhouding tot elkaar gevonden. Hij wist dat ik van hem hield, en boven alles achtte, maar alle andere liefkozingen uit de weg ging. We vierden een vrolijk kerstfeest met elkaar. In januari verliet hij ons weer met de graaf, die enkele dagen op de Greiffenstein en aansluitend in Gotthardsberg doorgebracht had. Graaf Hans Anton wilde hem als persoonlijke lijfwacht bij zich hebben, want hij wist, dat hij hem in deze woelige tijden kon vertrouwen.

De door het Weense hof ingezette militaire gouverneur van Silezië, graaf Wallis, was bij Friedrichs inval in Silezië in de vesting Glogau en werd daar opgesloten. In Breslau was een sterke burgerweer, maar geen enkele Oostenrijkse soldaat. Daarvoor had de raad van de vrije stad toestemming moeten verlenen, maar deed het echter niet. Graaf Hans Anton had als hoogste vertegenwoordiger van de Oostenrijkse regering in Silezië overal bevoegdheden, maar net in de vrije rijksstad Breslau niet. Tussen de raad van de stad en hem waren er lange discussies en onderhandelingen, wat er nu moest gebeuren, om de stad te ontzien, maar ook om niet uit de gunst van het Weense hof te vallen. Omdat de individuele raadsleden het onder zich nog niet eens konden worden, deed graaf Hans Anton uiteindelijk een voorstel, de Pruisische koning een bericht te sturen, dat de stad Breslau niet van plan was, om aan wat voor oorlogshandelingen dan ook deel te nemen. Dat plan kreeg de instemming van iedereen. Johann reed met deze brief naar de Pruissenkoning, waarvan men wist dat hij op weg was naar Breslau.

Bij de daarop volgende vreedzame intocht van de Pruissenkoning in Breslau was zijn eerste ambtelijke handeling de Oostenrijkse landsregering ontbinden en graaf Hans Anton als Oberamtsdirektor te ontslaan. Omdat hij, zich tot aan een vredesverdrag buiten het land moest ophouden, reisde graaf Hans Anton naar zijn zoon in Praag.

Wegerer Scholz 43 A Malujowice

General Adan Albert von Neipperg

Johann nie był już potrzebny w Wrocławiu i mógł wrócić do Boża Góra. Ale podczas ostatniej misji króla pruskiego spotkał się z porucznikiem, którego wiedział o dziwnym przekazaniu klucza w Zielona Góra i zaprzyjaźnił się z nim. Gdy wszedł Friedrich w Wrocławiu, zobaczył go ponownie. Jego pomocnik zachorował i zmarł na drodze. Teraz szukał zastępstwa, a Johann natychmiast przyjął zaproszenie. Kilka godzin później Johann był żołnierzem pruskim. Zawsze twierdził, że był pierwszym Ślązakiem w armii pruskiej, ale to prawdopodobnie nie było prawdą.

Armia pruska przesunęła się po Breslau i zdobyła fortecę Brzeg. Armia austriacka pod dowództwem generała Neipperga pierw robił zakwaterowanie w Oława, a potem pomaszerowała dalej do wioski Małujowice. Król Prus wiedział, że decyzja o Śląsku padnie w bitwę, ta pierwszą, którą musiał znieść jako nowego króla.

Ciężkie opady śniegu w dniu 9 kwietnia uniemożliwiły szybki postęp wojsk pruskich. W krótkim czasie wszędzie leżał pół metra śniegu, a Austriacy uważali, że oznacza to tymczasowe zakończenie wszystkich akt wojny. Ale król pruski myślał inaczej. Wczesnym rankiem dziesiątego kwietnia ustawił swoje oddziały w czterech dużych kolumny, a przy muzyce marszowy pomaszerowali do Małujowice. Austriacki generał Neipperg był całkowicie zaskoczony i musiał najpierw zwołać swój wojska z okolicznych wioskach. Armia pruska była jeszcze wystarczająco daleko oddalona i powoli maszerowała na spłaszczonej podłodze śnieżnej, tak jak na placu ćwiczeń. W sumie około dwudziestu tysięcy ludzi, z czego cztery tysiące na koniu. Neipperg miał co najmniej tyle samo, dwa razy więcej kawalerii, ale do tego trochę mniej piechoty.

Johann was in Breslau niet meer nodig en had terug kunnen gaan naar Gotthardsberg. Hij had echter tijdens zijn laatste missie naar de Pruissenkoning de luitenant getroffen, die hij kende van de vreemde sleuteloverdracht in Grünberg, en was met hem bevriend geworden. Toen Friedrich Breslau binnentrok, zag hij hem weer. Zijn helper was onderweg ziek geworden en gestorven. Hij was nu op zoek naar een vervanger, en Johann nam de uitnodiging meteen aan. Enkele uren later was Johann een Pruisische soldaat. Hij beweerde altijd de eerste Sileziër in het Pruisische leger te zijn geweest, maar dat klopte toch waarschijnlijk niet.

Het Pruisische leger was om Breslau heen getrokken en had de vesting Brieg ingenomen. Een Oostenrijks leger onder generaal Neipperg had eerst in Ohlau kwartier gemaakt en was vervolgens verder naar het dorp Mollwitz gemarcheerd. De Pruissenkoning wist, dat nu de beslissing over Silezië in een veldslag zou vallen, zijn eerste, die hij als nieuwe koning te doorstaan had.

Zware sneeuwval op 9 april verhinderde een snel oprukken van de Pruisische troepen. In korte tijd lag er overal een halve meter sneeuw, en de Oostenrijkers dachten dat het een voorlopig einde van alle krijgshandelingen betekende. Maar de Pruissenkoning dacht er anders over. In de vroege morgen van tien april liet hij zijn troepen in vier grote colonnes aantreden en met veldmuziek marcheerde men naar Mollwitz. De Oostenrijkse generaal Neipperg werd volkomen verrast en moest eerst zijn troepen in de omliggende dorpen bijeenroepen. Het Pruisische leger was nog ver genoeg verwijderd, en marcheerde langzaam, net als op een exercitieplaats, nu op een platgestampte sneeuwbodem. In totaal zo’n twintigduizend man, waarvan vierduizend te paard. Neipperg had er minstens evenveel, dubbel zoveel cavalerie, maar daarvoor iets minder infanterie.