Magdalena 25

"Mówiłem ci, że cię kocham bardzo mojego starszego brata, i on mnie też. Jeśli ludzie nas widzą i nie znają, to oni z pewnością myślą, że my jesteśmy para. De facto jesteśmy, bo czuję, że tak długo, jak żyje mój brat, nic złego może się zdarzyć. Taki mężczyzna chce poślubić." krzyczała do mnie, śmiejąc się. Ona powiedziała mi już po drodze, że jej brat był sześć lat starszy od niej, więc 21 lata, i że ojciec pisał  gospodarstwo na jego nazwisko. Od wpływów żył cały rodziny Kachel i kilka członków rodziny w okolice Jelenia Góra. Rodzina kupiła sąsiedztwie nieruchomości, kupili duży kawałek las i duży kawałek łąk, który miał być orany przez Merten w najbliższych latach i należałoby do jego też. Merten zapytał mnie o nasze rodziny, wiedział już trochę od nas przez opowieści jego ojca. Jesteśmy właścicielem tylko niewielkiej posiadłości przed murach miasta Zittau, któremu prowadził dzierżawca. Stamtąd dostaliśmy mleko, masło i warzywa, które zostały wniesione do codziennych wymogów do miasta. Więc dlatego rzadko tam bylem. Dziadek Feuring miał bardzo duże gospodarstwo rolne,w Olbersdorf, niedaleko Zittau. Po jego śmierci, gospodarstwo pozostał własność jego trzech synów; Heinrich, Andreas i mój ojciec Hans. Heinrich był jak mój ojciec, handlowiec z siedzibą w mieście, i Andreas prowadził do gospodarstwie żony. Tak, po upływu czasu powstały trzy mniejsze gospodarstw na ziemie mojego dziadka. Rolnicy płacili ich czynsz w jesień, po zbiorach w naturze, i w takim sposób  wypełnione byli u nas w firmie, stodoły i piwnice, podobnie jak w wielkim gospodarstwo. Kiedy ja to powiedziałem, widziałem w Mertens twarz, że on nie zgodzi się z takiego systemu; dzierżawić gospodarstw. Raz dał oczerniające uwaga o biedny los tych rolników. Tak jak było u nas w Zittau, to było dla mnie jak zostały naturalny. Nie wiedziałem, że to może być inaczej.

Ania w międzyczasie poszedł w domu, stamtąd słyszałem, jak robiła wesołe żarty się z innymi dziewczynami. Potem wróciła z dużym dzbanek mleka i koszem jaj z powrotem do nas. Mówiła z Merten o zbiorach i nowych cieląt. Potem powiedziała mu, że jutro musi wyjechać na kilka tygodni na jej ciotka Liese. Merten robił smutna mina; "Może być że  to zabawna dla ciebie, ale kim ja musie pocałować, kiedy ty nie jesteś?" "Wiesz, to bardzo dobrze. Wystarczy zapytać Anne Hirschfeld. Myślę, że ona chętnie byłoby twoja zona. Uważam że ona jest bardzo miła. Teraz jednak musimy wrócić do miasta, Szymon, inaczej będziemy stać przed zamkniętymi bramami. "


'Ik heb je toch verteld, dat ik heel veel van mijn oudste broer houd, en hij ook van mij. Als de mensen ons niet zouden kennen, zouden ze zeker denken dat we een liefdespaar waren. Eigenlijk zijn we het ook, want ik voel, dat zolang mijn broer leeft, mijn niets slechts kan overkomen. Zo’n man wil ik ooit trouwen’ riep ze me lachend toe. Ze had me onderweg al verteld, dat haar broer zes jaar ouder was als zij, dus 21 jaar was, en dat vader het landgoed op zijn naam had gezet. Van de opbrengst leefde de hele familie Kachel, en nog meerdere familieleden in de omgeving van Hirschberg. De familie had aangrenzend aan het landgoed ook nog een groot stuk bos en een groot stuk braak liggend land gekocht, dat in de komende jaren door Merten vruchtbaar gemaakt moest worden, en hem ook zou toebehoren. Merten vroeg me naar onze familie, die hij door de vertellingen van zijn vader al een beetje kende. Wij bezaten slechts een klein landgoed voor de muren van de stad Zittau, die een pachter beheerde. Daar vandaan kregen we melk, boter en groente die voor de dagelijkse behoefte naar de stad gebracht werden. Ik was daarom maar zelden daar. Grootvader Feuring had een heel grote boerderij, in Olbersdorf, niet ver van Zittau. Na zijn dood, bleef de boerderij in het bezit van zijn drie zonen; Heinrich, Andreas en mijn vader Hans. Heinrich had net als mijn vader in de stad een handelsfirma opgericht, en Andreas was ingetrokken op de boerderij van zijn vrouw. Zo ontstonden er in de loop van de tijd drie kleinere boerderijen op de grond van mijn grootvader. De boeren leverden hun pacht in de herfst af, na de oogst in natura, en zo vulden zich ook bij ons in de handelshof, de schuren en kelders, net zoals op een grote boerderij. Toen ik dit vertelde, kon ik toch in Mertens gezicht zien, dat hij met zo’n systeem van pachtboerderijen niet zou instemmen. Hij maakte ook een keer een denigrerende opmerking over de netelige positie van deze boeren. Zo als het bij ons in Zittau was, was het voor mij als vanzelfsprekend geweest. Ik had het, nooit anders gekend.   

Ania was ondertussen het huis binnen gegaan, daar vandaan hoord ik hoe ze vrolijk grappen maakte met de andere meisjes. Daarna kwam ze met een grote kan melk en een korf met eieren weer naar ons toe. Ze sprak met Merten over de oogst en de nieuwe kalfjes. Toen vertelde ze hem, dat ze morgen voor een paar weken naar haar tante Liese zou gaan. Merten trok een treurig gezicht; ‘Dat is weliswaar leuk voor jou, maar wie moet ik nu kussen, als jij er niet bent?’ ‘Dat weet je heel goed. Vraag dat maar aan Anne Hirschfeld. Ik geloof, dat zij graag je vrouw worden wil, ik vind haar in ieder geval heel aardig. Nu moeten we echter terug naar de stad, Symon, anders staan we straks voor gesloten poorten.’

 

 

Magdalena 24

ostatni dom w kolonii kamienie

 

06 lipca 1425

Wczoraj, my dwoje po kolacji jak zgodziliśmy poszliśmy d posiadłości Kachlowi, który leżał po drugiej brzeg Bobru na zboczu góry. Duży biały dom było już widoczny od daleko, wśród wielu drzew owocowych. Ania wyjaśniła mi całe otoczenie, a do kogo należał jaki majątku. Ona znów złapał mnie za rękę i rozhuśtała go radośnie, jak gdybym miałem zwrócić znowu moją uwagę na nią. Kiedy odwrócił się w jej stronę, nie widziałem jej miny twarzy, patrząc w zachodzącego słońca, jej blond włosy lśniły w słońcu, a otaczają ją z aureolą. Prawie złapał mnie trochę pokoju religijnego, ale nagle wesoła Ania tańczyła wokół mnie i zaśpiewała piosenkę mnie nieznanej o młodego robotnik sezonowego, który miał kolejne dziewczyna w każdym mieście, ale wędruje dalej aż on znajdzie prawdziwe miłość. Cos takiego, jeszcze nigdy wczesny nie doświadczyłem. Jak małe dziecko tańczyła radośnie i beztrosko. Wyciągnęła obie ręce, i oboje kręciliśmy na zakurzonych drogach, burzliwe kręgi. Na początku myślałem, mam nadzieje ze nikogo nasz nie widzi, ale potem myślałem, że to po prostu miło oglądać jej w jej wesoła twarz, i przez tańczenie czuć całą jej ciała. Ponadto zaśpiewała kolejną piosenkę, która tez nie znalem, o ludziach biednych, którzy jednak są zawsze pogodny.

 

Na posiadłość Kachel przywitał natychmiast nas brata Ania, Merten. Był silny, duży i opalona przez słońce. Kiedy dał mi rękę na powitanie, skurczyłem się pierw. Nie pamiętam, ze  kiedykolwiek kogoś dal mnie tak potężny uścisk dłoni. Następnie wziął Ania delikatnie w rękach i uniosła lekki jak piórko, wysoko nad niego i pocałował ją w usta. Nie mogłem oderwać wzroku, Ania miała swoje ręki wokół jej starszy brat, trzymała go mocno i pocałowała go ponownie na długi czas. Potem odsunęła się z rękami na piersiach, i zsunął się powoli w dół

 

 

6 juli 1425                                                                                                                         Gisteren na het avondeten gingen we beide zoals afgesproken naar het landgoed van de Kachels,dat op de andere Boberoever, tegen een berghelling lag. Men zag het witte grote huis al van ver tussen de vele fruitbomen staan. Ania legde me de hele omgeving uit en wie de andere landgoederen toebehoorden. Ze had weer mijn hand beet gepakt, en slingerde hem vrolijk heen en weer, alsof ik weer mijn aandacht op haar moest vestigen. Als ik me dan weer in haar richting draaide, kon ik tegen de ondergaande zon inkijkend, haar gezichtsuitdrukkingen niet herkennen, maar haar blonde haren straalden in de ondergaande zon en omringden haar met een heilige krans. Bijna was een beetje, een kerkelijk gemoed over me gekomen, maar Ania danste plotseling vrolijk om me heen en zong een tot dan toe onbekend liedje over een jonge seizoensarbeider, die in elk stadje een ander schatje had, maar steeds weer verder trekt, totdat hij de ware vindt. Zo had ik het nog nooit meegemaakt. Als een klein kind danste ze vrolijk en zorgeloos. Ze reikte me beide handen en we draaiden beide op de stoffige weg, stormachtige rondjes. Eerst dacht ik nog, als ons nu maar niemand ziet, maar daarna vond ik het alleen maar leuk, Ania in haar vrolijke gezicht te kunnen kijken en via haar armen het dansen van haar hele lichaam te voelen. Daarbij zong ze een volgend lied, dat ik ook niet kende, over arme mensen, die toch steeds vrolijk zijn.

Op het landgoed van de Kachels begroette ons meteen Ania’s broer Merten. Hij was krachtig, groot en bruingebrand door de zon. Toen hij mij ter begroeting zijn hand gaf, kromp ik eerst ineen. Ik kan me niet herinneren, ooit zo’n krachtige handdruk te hebben gevoeld. Daarna nam hij Ania voorzichtig in zijn armen, en tilde haar licht als een veertje, hoog boven zich en kuste ze op de mond. Ik kon niet wegkijken, Ania had haar armen om haar grote broer geslagen, hield hem stevig vast en kuste hem nog een keer heel lang. Toen duwde ze zich met haar handen van zijn borst af, en liet zich langzaam omlaag glijden.     







Magdalena 23

Ania stał nadal obok mnie, i wziął jak naturalne mnie za rękę. To dała mnie uczucie, ze nie jestem sam z problemy który się pokazali. Ale nagle powiedziała: "Jutro musie jeździć z wozem mojego ojca. Uzgodniono, dawno temu, że może na chwilę jechać  do cioci w Świdnicy, aby tam uczyć szycie. Na początku bardzo się cieszyłem, a teraz ....? " Patrzyła na mnie pytająco, a wydawało mi, że miała łzy w oczach. Ale potem odwróciła się i szybko i ciekała  krzycząc do mnie; "Mam pakować koszyk podróży. Pamiętaj, że chcemy wieczorem iść po mleko!" Wróciłem do mojego pokoju. Bukiet wydawało się jeszcze bardziej piękne do mnie, ponieważ wiele z pierwszych kwiatów który były rano jeszcze zamknięte teraz otwierali w upale. Czułem się wesoły i szczęśliwy, ale myśli o nieszczęsnych Hans wracali. Aby mieć jakiś inny myśli i korzystać dobry czas, zacząłem pisać mój pamiętnik.

Wreszcie po dwóch godzinach usłyszałem deptanie koni na dworze i rzut oka przez okno potwierdził mi, że Pan Kachel i Jörg wrócili. Pobiegłem na dół po schodach, tam słuchałem o skuteczne leczenie ramienia. Hans miał dostać kolejną noc w Kowary, żeby "ciągacz" może leczyć dalej spuchnięty ramie. Pan Kachel wynajął dla Hansa u dobry kolega handlowa konia. Jutro wczesny po południu znowu miał być w Jelenia. Mieliśmy rano załadować woź i być gotowy do wyjazd. Pan Kachel znowu z mały słów, dawał wielki wiadomość i poczynił niezbędne przygotowania do dalszych działań. Teraz on musiał  jeszcze nadrobić zaległości który zostali ten dzień przez wypadku Hansa. Wróciłem do mojego pokoju, napisałem ten wiadomość do końca, i tęskniłem za Anią.

Ania stond nog langs me, ze had weer, als vanzelfsprekend mijn hand vastgepakt. Ik kreeg daardoor het gevoel, dat ik met de onstane moeilijkheden niet alleen was. Plotseling zei ze echter; ‘Ik zal morgen met een voerwagen van mijn vader meerijden. Het is al lang geleden afgesproken, dat ik voor een tijdje naar mijn tante in Schweidnitz mag, om daar naaien te leren. Eerst had ik me daar zeer op verheugd en nu ....?’ Daarbij keek ze me vragend aan, en het scheen dat er tranen in haar ogen kwamen. Dan draaide ze zich echter snel om, en in het weglopen riep ze me toe; ‘Ik moet nu mijn reiskorf inpakken. Vergeet niet dat we vanavond melk willen gaan halen!’ Ik ging terug naar mijn kamer. Het bloemenboeket leek me nog mooier geworden, want veel van de eerst nog gesloten bloemen hadden zich nu in de warmte geopend. Ik voelde me vrolijk en gelukkig, maar  de gedachten aan de ongelukkige Hans kwamen steeds terug. Om wat afleiding te hebben, en om de tijd goed te benutten, begon ik verder te schrijven aan mijn bericht.

Eindelijk na twee uur hoorde ik getrappel van rijpaarden op de hof en een blik door het raam bevestigde mij dat heer Kachel en ook Jörg terug gekeerd waren. Ik snelde de trap af, de hof in en hoorde van de gelukte behandeling van de arm. Hans moest echter nog een nacht in Schmiedeberg blijven, zodat de ‘trekman’ de onstane zwelling kon behandelen. Heer Kachel had voor Hans bij een voor hem goed bekende handelsman een paard gehuurd. Hij zou dus morgen in de loop van de voormiddag weer in Hirschberg zijn. Wij moesten morgenvroeg de wagen beladen en klaar zijn voor vertrek. Heer Kachel had weer met weinig woorden een allesomvattend beicht gegeven en de nodige voorbereidingen voor alle verdere maatregelen getroffen. Nu moest hij nog enige werkzaamheden van de dag inhalen, die door deze tussenkomst waren blijven liggen. Ik ging weer naar mijn kamer, schreef dit bericht  tot een einde, en verlangde naar Ania.

Blumendorfer Treffen 6 sept. 2014

 



Sobota 6 września ponownie miał miejsce dwuletnie spotkanie dawnych niemieckich mieszkańców Blumendorf teraz Kwieciszowice. Oczekiwali około trzydzieści osób, ale na końcu byli około sześćdziesiąt osób. Dawnych mieszkańców, którzy wszystkie mają więcej niż 70 lat, przyjechali  z całego Niemczech, i dalszej. Jednak większość mieszkają w pobliżu Koningswinter, który odbył się również biorąc w "Haus Schlesien".

Dzień spędzony z przedstawienie, śpiewany, jeść razem, i oczywiście rozmawiać o stary czasy i co dzieje teraz. Goście byli bardzo zadowoleni z tego udane dnia, i nikogo to nie dziwi, ponieważ mimo wysoki wieku mieszkańców ponownie dwóch lat ponownie będzie spotkanie ludzie z Blumendorf

Jedna rozmowa od tego dnia będe długo pamiętać, a ja chciałbym zwrócić uwagę na to.

Rozmawiałem z 84 letni Pani Neumann, córka były burmistrza Blumendorf; Paul Neumann. Powiedziała, że do dziś szuka swojego zaginionego ojca. (Albo jego ostatniego miejsce spoczynku)

W dniu 10 maja 1945 jej ojciec został zmuszony przez Rosjani z końmi i wozem przynieść grupa ukraińskich więźniów przez Lwówek Śląska do Bolesławiec. Od tego czasu jest zaginiony. Różne instancji, takie jak Czerwony Krzyż nie udało znaleźć jej ojciec. Być może czytelnicy tego bloga może jej pomóc.



Zaterdag 6 september heeft weer de twee jaarlijkse ontmoeting van de Duitse oud inwoners van Blumendorf, nu Kwieciszowice plaats gevonden. Er werden een dertigtal mensen verwacht, maar uiteindelijk kwamen er zo zestig mensen. De oud- inwoners die allemaal meer als 70 jaar oud zijn, komen uit heel Duitsland moor ook van verder weg. De meeste wonen echter in de buurt van Koningswinter, waar ook het treffen plaatsvond in "Haus Schlesien".

De dag wordt doorgebracht met voordrachten, liedjes zingen, samen eten, en natuurlijk bijpraten, over nu en over vroeger. De bezoekers waren zeer tevreden over deze geslaagde dag, en het zal niemand verbazen, als over twee jaar ondanks de hoge leeftijd wederom een treffen zal plaatsvinden.

Een gesprek van die dag zal me lang bijblijven, en wil ik graag onder de aandacht brengen.

Ik sprak de 84 jarige mevr. Neumann, de dochter van de toenmalige burgemeester van Blumendorf; Paul Neumann. Zij vertelde dat tot op dag van vandaag op zoek is naar haar vermiste vader. (of zijn rustplaats)

Op 10 mei 1945 werd haar vader door de Russen gedwongen om met paarden en wagen een groepje Oekraïense gevangenen via Lowenberg nu Lwowek Slask naar Bunzlau nu Boleslawiec te brengen. Hij is sindsdien vermist. Verschillende instanties zoals het Rode Kruis brachten geen uitkomst. Misschien kunnen de lezers van deze blog verder helpen.

Magdalena 22

Fotograf Thomas i zona z Kolonii Kwieciszowice

 



Kiedy dotarliśmy do dom handlowe Kachel, brat Ani bezpośrednio przyszedł spotkać się z nami , aby przekazać ważna wiadomość od pana kachel. Teraz my, po raz pierwszy staliśmy naprzeciwko siebie na plac. On był prawie tak wysoki jak ja, i ​​miał długie blond włosy, nie kręcone grzywa jak ja. Miał jasne, niebieskie oczy, moje były ciemne. Tak patrzeliśmy na siebie przez chwilę. Potem wyciągnął rękę i powiedział; "Ojciec rzeczywiście wczoraj powiedziała nasze imię, ale ty Symon, z pewnością wszystkie od tej nowe imienie  tylko pamiętać tej od moja droga siostra Ania. Cóż, jestem Andreas Kachel. Spojrzał na nas sukcesywnie, i mogłem odczytać z jego twarzy, że musiał mieć bardzo serdeczne stosunki ze swoją młodszą siostrą, i że ja byłem mile widziane .

 

Następnie Andreas powiedział że Hans podczas załadowanie wóz spadł przez właz na poddaszu spadł w dół . W trakcie spadanie, chciał jeszcze złapać cos z jedną ręką,  ale z tym jego lewo ręka było zwichnięcie ramie. Wyglądało tak, jak reka, byla luźny, i wisiała jak wyrwane. Zawołane ojciec natomiast z linami przywiązał  ręka do ciałem, i na silny koń jechał z nim do Kowary Schmiedeberg. Tam mieszka uczone który pisze książki, i również jest znany jako 'ciągacz' i  już wiele odkształcenie uporządkował. On wie, z zewnątrz, jest w stanie widzieć, jak to wszystko jest zbudowane w środku człowieku, jak stawy ścięgien i mięśni pracują i jak wprowadzać je po wypadku do oryginalne stan z jak najmniejszym bólem dla pacjent. Ojciec jest dobry jeździec. On umieścił Hans przed nim na konia i wspierał go w jego ramionach, ponieważ Hans spadł z jeden na drugą stronę, ciągle  zemdleć z bólu . Hans był absolutnie nie w stanie sam jechać na konie i z wozem byłoby o wiele za wolno. Podczas zwichnięcie należy być bardzo szybko u 'ciągacz', przed puchniecie staw. Najpierw tam stałem wzruszone, potem było mi jasne, jaki emocji upadku podczas mojej nieobecności spowodowało w dom handlowe. Pan Kachel Hans od razu traktowal Hans dobrze i był z nim po drodze. Teraz cale nic nie było widać od panika, furmani ładowali swoich wozów z towarów, po napisanie w książek transportowe. To było tak jak wczoraj, dużo ruch ale przyzwoite. Jörg też jechał z innym koniem, tak, że może zostać z Hansem, kiedy 'ciągacz' nie ma w domu. Ojciec chce natychmiast wracać i prawdopodobnie wróci tu za godzinę. Wtedy słyszymy więcej.

 

Toen we bij handelshuis Kachel aankwamen, kwam Ania’s broer ons meteen tegemoet, om een belangrijke boodschap van heer Kachel door te geven. Zo stonden wij nu voor de eerste keer tegenover elkaar op de hof. Hij was bijna net zo groot als ik, en had lange blonde haren, niet zo’n gekrulde manen als ik. Hij had heldere blauwe ogen, de mijne waren donkerbruin. Zo monsterden we elkaar een poosje. Vervolgens strekte hij zijn hand uit en zei; ‘ Vader heeft weliswaar gisteren onze namen genoemd, maar jij, Symon, hebt zeker bij al deze nieuwe namen alleen die van mijn lieve zus Ania onthouden. Nou, ik ben Andreas Kachel’. Hij keek ons nu achtereenvolgens beide aan, en ik kon van zijn gezicht aflezen, dat hij een heel hartelijke band met zijn jongere zus moest hebben en dat ik hem welkom was.

Daarna vertelde Andreas, dat Hans bij het beladen van onze wagen, door een luik in de zolder omlaag gevallen was. Bij zijn val had hij zich nog net met één hand willen  vastgrijpen, en daarbij is zijn linkerarm uit de kom geschoten, zodat deze er los, als afgescheurd omlaag bungelde. De daarbij geroepen vader heeft met touwen de arm tegen het lichaam gebonden, en is met hem op een sterk paard naar Schmiedeberg gereden. Daar woont een geleerde, die boeken schrijft, maar ook als ‘trekman’ bekend staat, omdat hij al zeer veel verrekkingen weer in orde heeft gebracht. Hij weet van buiten, zonder te kunnen zien, hoe alles binnen in een mens opgebouwd is, hoe de gewrichten met de pezen en spieren werken, en hoe men ze na een ongeluk met zo weinig mogelijk pijn voor de betroffene weer in de goede positie brengt. Vader is een goede ruiter. Hij heeft Hans voor zich op het paard gezet en hem met zijn armen ondersteund, want hij viel telkens van de ene naar de andere kant, terwijl hij door de pijn steeds flauw viel. Hans kon zelf absoluut niet rijden en met een wagen zou het veel te langzaam gaan. Bij verrekkingen moet men heel snel bij de ‘trekman’ zijn, zeker voor dat het gewricht dik is geworden.’ Ik stond er eerst aangedaan bij, toen werd me duidelijk wat voor een opwinding de val in mijn afwezigheid in de handelshof moet hebben veroorzaakt. Heer Kachel had dus Hans meteen goed behandeld en was met hem onderweg. Nu was van de hele opwinding niets meer te merken, de voerlui laadden hun wagens met handelswaar, als ze in de transportboeken geschreven waren. Het was net als gisteren, weliswaar een druk, maar ordentelijk gedoe. ‘Jörg is met een ander paard meegereden, zodat hij bij Hans blijven kan, als de ‘trekman’ niet thuis is. Vader wil meteen weer terug rijden en zal over een uur wel weer hier zijn. Dan horen we meer.’



Magdalena 21

Spacerowaliśmy przez całe miasto i wyszliśmy ją przez bramę. Jak w Zittau, był tu także przed miasta małego kościoła, właściwie mała kaplica z małym cmentarzu. Tutaj pochowano tych, którzy  nie mogli być pochowany w obrębie murów miasto. Ale widziałem, że było dawno temu ze ktoś był tu pochowane, ponieważ były tam tylko stare i zapadły groby. Kiedy zapytałem o tege Anię, odpowiedziała mi, że ksiądz w miasta, teraz wszystkich umarłych, bez względu kto, i dlaczego umarł, pozostawili pochowany we wspólnym cmentarz w mieście, a także dla nich wymówił  kazanie umierającym. Papież w Rzymie wprawdzie zakazał to, ale nasze uwaza, że my, ludzie, jaki zmarłych są wszyscy równi przed Bogiem, więc dlaczego wtedy już też nie na ziemi?

Obok kościoła stał całkowicie nowy krzyż pokutny i Ania powiedziała, że młoda kobieta, został pobity na śmierć przez zazdrosnego męża. Musiał postawiać ten krzyż pokutny przez wykonywania kary śmierci. Kiedy odpowiedziała historię młodej kobiety, miała łzy w oczy. Bo ja nadal trzymała jej rękę, wziąłem ją bardzo mocno w ramię, i z moim chusteczką delikatnie otarł łzy z jej twarzy. Najpierw była wdzięczny, potem szczęśliwy uśmiech od była moja nagroda. Położyła głowę na moim ramieniu i tak staliśmy chwile  bez ruchu przed krzyż. Do niedawna wesoły wichrze, zamieniła się w przemyślany kobieta. Podobała mnie, jak ona mogła mieć tak wiele sympatii dla jej nieznanej osoba. Kiedy głaskałem jej włosy, podniosła głowę i powiedziała; "Chodźmy do domu." Ona już nie mówiła o ja albo ty, ona mówiła o my, i to dawało mnie bardzo szczęśliwy uczucie.

We hadden de hele stad doorkruist, en verlieten haar door de stadspoort. Net als in Zittau, stond ook hier voor de stad een kleine kerk, eigenlijk meer een kleine kapel met een klein kerkhof. Hier werden diegenen begraven, die niet binnen de stadsmuren begraven mochten worden. Maar ik zag, dat, dat al lang niet meer gebeurd was, want er waren slechts oude en vervallen graven. Toen ik Ania er naar vroeg, antwoordde ze me, dat de pastoor in de stad nu alle doden, ongeacht wie, en waarom ze gestorven waren, op het gezamelijke kerkhof in de stad liet begraven, en voor hen ook een stervenspreek hield. De paus in Rome had dat weliswaar verboden, maar de pastoor vindt, dat wij mensen, als overledenen voor God allemaal gelijk zijn, dus waarom dan niet ook al op aarde?

Naast de kerk stond een helemaal nieuw zondekruis en Ania vertelde, dat een jonge vrouw door een jaloerse man dood geslagen was. Hij moest voor het uitvoeren van zijn doodsvonnis nog dit zondekruis oprichten. Toen ze het hele verhaal van de jonge vrouw vertelde, kwamen haar de tranen in de ogen. Omdat ik nog steeds haar hand vast had, nam ik haar heel stevig in de arm, en wiste met mijn zakdoek voorzichtig de tranen van haar gezicht. Een eerst dankbaar, dan een gelukkig lachen van haar was mijn loon. Ze legde haar hoofd op mijn schouder en zo stonden we een tijdje zonder ons te bewegen voor het kruis. De tot voor kort  vrolijke wervelwind, veranderde in een nadenkend wezen. Mij beviel het, dat ze zoveel medeleven met een voor haar onbekend iemand kon hebben. Toen ik met mijn handen over haar haar streek, tilde ze haar hoofd op en zei; ‘ Laten we naar huis gaan.’ Ze sprak niet meer over haar of over mij, ze sprak over ons, en dat maakte me zeer gelukkig.

Magdalena 20

Dzieci Raedisch z Kolonii Kwieciszowice

  



Tutaj w Jelenia Góra widoczny było inaczej, było to bardziej wolny? Wciąż myślałem, kiedy Ania weszła do kościele. Zatrzymałem się na chwilę w drzwiach, widziałem, jak ona wzięła wodę święconą i ukłoniła przez wieczny  światło. To było wspaniałe sceny. Poszedłem za nią i poszliśmy siedzieć obok siebie na ławki. Mój wzrok powędrował przez słupków do sufitu kościoła,  i studiowałem tam montowane broń i koło ołtarza moje oczy wrócili na dół . Wziąłem do moje pamięci cały piękny kościół, i zobaczyłem w kącie oka, że Ania skłonił głowę i modlił się w milczeniu. Jak ona miała ładne grube warkocze.

Nagle szturchnął mnie; "Chodź, idziemy, dobrze?" Ona nie czekała na moją odpowiedź, wstał i pchnął mnie z ławki. "Modliłem się, że na tej drodze nic poważnego nie się dzieje z tobą, i  że tu wkrótce .znowu tu wrócisz. Powiedziałem dziękuję, bo obaj jesteśmy dobrymi przyjaciółmi." Dla Ani widoczny  było najwyraźniej oczywiste, że nie ma tajemnic dla przyjaciół. Nawet takie osobiste sprawy jak modlitwy do Boga, wydawało jej że mi musi powiedzieć. Chyba rodziców jej tak uczyła. Przede wszystkim mi się to podobało bardzo. Tak oczywiste jak, że teraz wziął mnie za rękę i wyszliśmy z kościoła. W Zittau wstydziłem się dla innych młodych mężczyźni w mieści, bo wtedy oni plotkowali i mówili pogłoski. Tutaj w Jelenia Góra wydawała mi być inaczej. Ania przywitała okazyjnie innych dziewcząt i chłopców, nie pustać moja ręka. Każdy, kto mi spotkaliśmy, teraz wiedział, że jesteśmy przyjaciółmi, i mówię prawdą  to dla mnie było bardzo ekscytujące, piękne prawda. Szkoda, że ​​był tak różny w Zittau, bardziej kłamliwe.

 

 

Hier in Hirschberg was het klaarblijkelijk anders, was het vrijer? Ik dacht nog steeds na, toen Ania al de kerkruimte binnen ging. Ik bleef een tijdje bij de deur staan, ik zag hoe ze wijwater nam en voor het eeuwig licht, een buiging maakte. Het was een wondermooie scene. Ik ging haar achterna en we gingen langs elkaar in de banken ziten. Mijn blik ging langs de zuilen naar het kerkplafond, en bestudeerde de aangebrachte wapens, en bij het altaargedeelte gleden de ogen weer naar beneden. Ik nam de hele, mooie kerkruimte in me op, en zag ook nog in een ooghoek, dat Ania haar hoofd gebogen had en stilletjes bidde. Wat had ze mooie dikke vlechten.

Plots stootte ze me aan; ’Kom, we gaan weer oke?’ Ze wachtte mijn antwoord niet af, stond op, en duwde me de banken uit. ‘Ik heb ervoor  gebeden, dat je op deze reis niets ernstigs overkomt, en dat je snel weer hierheen komt. Ik heb dank gezegd, omdat we beide goeie vrienden zijn.’ Voor Ania was het klaarblijkelijk vanzelfsprekend, dat men voor vrienden geen geheimen heeft. Zelfs zulke persoonlijke zaken, als een gebed tot God, scheen ze mij te moeten vertellen. Ze zal het wel zo van haar ouders meegekregen hebben. Mij beviel het in ieder geval. Net zo vanzelfsprekend nam ze nu mijn hand in de hare, en we liepen de kerk uit. In Zittau had ik me voor de andere jonge mannen in de stad geschaamd, want die zouden fluisteren, roddelen en allerlei geruchten vertellen. Hier in Hirschberg scheen het anders te zijn. Ania groette af en toe andere meisjes en jongens en liet daarbij mijn hand niet los. Iedereen die ons trof, wisten nu dat we vrienden waren, en dat was de waarheid, een voor mij een zeer opwindende, mooie waarheid. Jammer dat het in Zittau zo anders was, meer leugenachtig.



Magdalena 19

Pchaliśmy przez rynek do drugiej stronie i stanęłyśmy przed małym kościele. "Idziemy do środku?" pytała, patrząc na mnie pytająco. "Tak proszę", powiedziałem, " ale dlaczego pytasz najpierw?" "Ojciec uważa, że wiele rzeczy który stoją w kościele, i wisiał na ścianie, mają nic wspólnego z Bogiem i z Chrystusem. To prawie nie jest dom Bogu i musiałyby być opróżniony. Właściwie Hus miał rację. To już nie jest wierzyć w Bogu i do Królestwa Niebieskiego. Chodzi więcej o pieniędzy dla prałatów i papieża w Rzymie. Ojciec zawsze marszczył czoło, kiedy idziemy razem na mszę  i ciąga smutną twarz. On kiedyś ksiądz w swoim pokoju czytał kazanie, ponieważ ksiaz wymusza nawet najbiedniejszych w gmina dac pieniądze. Ja naprawdę nie mogłem usłyszeć  tego, ale potajemnie słuchałem przy dzwiach . Na początku myślałem, że ksiądz przyszedł ze względu na mnie, bo ja zawsze bawić się z chłopcami.

Przestraszyłem się. Kiedy Ania powiedziała to ​​w Zittau, ona musiałby przyznać się do kapłana, a Ania otrzymała ciężkiego  karę. Prawdopodobnie jej ojciec miał płacić dużą sumę pieniędzy do kościoła, w celu ochrony jej przez jako kary. Zittau,ostatnie dwa lata kościół był bardzo surowe, dla wszystkich jej obywateli  od pory ze Konsortium arcybiskupiej  z Pradze uciekło do Zittau dla Husytów. Zittau  został  przez to stolicą kościelnego Bohemia. Wszystkich mieszkańców Zittau  musieli  składać 'przysięgę wiary', w którym przysięgali, duchowieństwo, posłuszeństwa Papieżowi we wszystkich sprawach wiary i zniszczyć heretyków. Ludzi z Zittau zroblili to chętnie i z wielką przekonanie i, ponieważ wiele dużych Bohemski panowie, jak Grafensteiner, Molsteiner i Friedländer dołączyli się do tę przysięgę .

We hadden ons over de markt tot aan de andere kant doorgeduwd en stonden voor een kleine kerk. ‘Zullen we naar binnen gaan?’ vroeg ze, en keek me vragend aan. ‘Ja graag’ zei ik, ‘maar waarom vraag je dat eerst?’ ‘Vader vindt dat in de kerk zoveel dingen staan, en aan de muur hangen, die allemaal niets met God en Christus van doen hebben. Het is bijna geen Godshuis meer en zou ontruimd moeten worden. Eigenlijk had Hus helemaal gelijk. Het gaat allang niet meer om het geloven, God en het Hemelrijk. Het gaat veel meer om geld voor de kerkvorsten en voor de paus in Rome. Vader fronst steeds zijn voorhoofd, als we samen naar de mis gaan, en trekt een droevig gezicht. Hij heeft een keer de pastoor in zijn schrijfkamer een boze preek gehouden, omdat hij zelfs van de armste mensen in de gemeente geld afperst. Ik mocht het eigenlijk niet horen, maar heb stiekem bij de deur geluisterd. Ik dacht eerst dat de pastoor, vanwege mij kwam, omdat ik steeds met jongens speel.    

Ik kreeg schrik. Had Ania dat in Zittau gezegd, dan had ze dat bij de pastoor moeten opbiechten, en had Ania een zware straf gekregen. Waarschijnlijk had haar vader een groot geldbedrag aan de kerk moeten betalen, om haar voor straf te behoeden. In Zittau was men de laatste twee jaren zeer streng, voor al haar burgers, sinds het aartsbisschoppelijke konsortium voor de Hussiten van Praag naar Zittau vluchtte, en waardoor werd Zittau de kerkelijke hoofdstad van Bohemen werd. De Zittauer moesten allen een ‘geloofseed’ afleggen, waarin ze de geestelijkheid zworen, in alle geloofskwesties allen de paus te gehoorzamen, en de ketters te vernietigen. De Zittauer hadden dit met grote overtuiging en graag gedaan, want ook vele grote  Bohemische heren, als de Grafensteiner, de Molsteiner en Friedländer hadden zich bij deze eed aangesloten

Magdalena 18

dzieci Raedisch z kolonii Kwieciszowice

 

 



"Powiedz mi, czy ty już znasz Jelenia Góra, czy jesteś pierwszy raz tutaj?" pytała mnie, nawet nie czekając na moją odpowiedź. "Chodź, powiem mamie, że idziemy do miasta. Do rozładowania, nie musisz się martwić. Hans i Jörg to robią, jak zawsze." Ona włożyła głowę krótko przez kuchenne drzwi i krzyczała do matki; "Mam zamiar Szymon pokazać nasze miasto." Mi się podobało, jak ona wymawia moje imię, podobało mi że powiedziała "nasze miasto." Najpierw poszliśmy do duży rynek, gdzie był gęsty tłum. Wielu rolników położyli wielki pościel przed siebie i ułożyli swój towar na to; ogórki, seler, buraki, koper i wiele nieznany dla mnie rzeczy. Grochu i fasoli sprzedawano w worki, otwarty od góry, tak że można zobaczyć jak towar wygląda. "A to, co to jest?" pytałem, wskazując na niewielką torbę z małymi czarnymi kulki. "To jest mak (nasion księżyca)." wyjaśniła mi Ania: "Jeśli małe dzieci nie mogą spać, dostają ich jako pasty. Stąd nazwa. W Boże Narodzenie, kiedy wyjdziemy z pasterkę, dostajemy słodkie, zimne potrawy z makiem, zawierających wiele orzechów, przed pójściem spać. Smakuje pyszne i myślę, że nam to dają, ponieważ wtedy nie hałasujemy tak wcześnie rano. Nie znasz makiem.Tutaj także tłoczą olej z makiem. Które można wykorzystać do pieczenia, i smakuje znacznie lepiej niż olej z orzechów buka."

Kiedy przechodziliśmy koło rolników, którzy sprzedali jajka i masło, Ania powiedziała mi: "Kupujemy prawie nic na rynku. Nasza rodzina ma więcej niż sto lat, duży ogród za miasto z dużą ilością warzyw i owoców, i ojciec ma dużo gospodarstwo na drugi stronę Bobru. Mój starszy brat tam mieszka i pracuje razem z kilkoma sług i służebnic. Lubię tam iść, bo lubię bardzo mojego starszego brata. On mi wyjaśnia wszystko dokładnie, dlaczego coś jest obsadzone, i jak się obchodzić z roślin i zwierząt. Mój ojciec jest z niego bardzo dumny, i daje mu wolna ręka. Chcę dowiedzieć się wszystkiego dobrze, bo może poślubię później rolnik, a potem może używać tej wiedze. Wtedy mam nadzieję, ze ojciec tez jest tak dumna na mnie. Jeśli chcesz, możemy dziś wieczorem iść tam po mleka i jaj, aby podnieść dla nas.

‘Vertel eens, ken je eigenlijk Hirschberg al, of ben je voor de eerste keer hier?‘ vroeg ze me en wachtte niet eens op mijn antwoord. 'Kom, ik zeg mijn moeder dat we naar de stad gaan. Om jullie vracht hoef je je geen zorgen te maken. Dat doen Hans en Jörg, zoals ze altijd doen.’ Ze stak even haar hoofd door de keukendeur en riep naar haar moeder; ‘Ik ga Symon onze stad laten zien’ Mij beviel het hoe ze mijn naam uitsprak, mij beviel het dat ze ‘onze stad’ zei. We gingen als eerste naar de grote marktplaats, waar een dichte mensenmenigte was. Veel boeren hadden een doek voor zich uitgespreid en daarop hun waren opgestapeld; augurken, selderij, reuben, venkel en nog veel wat ik niet kende. Erwten en bonen werden in zakken aangeboden, van boven open, zodat men de waar goed kon zien. ‘Wat is dat?’ vroeg ik en wees op een kleine zak met kleine zwarte korreltjes. ‘Dat is maanzaad’ legde Ania mij uit, ’als kleine kinderen niet kunnen slapen, krijgen ze een papje hiervan. Vandaar de naam. Met kerstmis, als we uit de nachtmis komen, krijgen we een zoet, koud gerecht met maanzaad met daarin veel noten, voor het slapen gaan. Die smaakt heerlijk, en ik denk dat we die krijgen, omdat we dan de volgende morgen niet zo vroeg lawaai maken. Jij kent maanzaad niet? Hier wordt ook olie uit het maanzaad geperst. Die kan men goed gebruiken bij het bakken, en het smaakt veel beter als olie uit beukennootjes.

Toen we bij de boeren voorbij kwamen, die boter en eieren verkochten, vertelde Ania me; " We kopen bijna niets op de markt. Onze familie heeft al meer als honderd jaar, een grote tuin voor de stad met veel groente en fruit, en vader bezit op de andere Bober oever een grote boerderij. Mijn oudere broer woont daar, en werkt daar samen met een paar knechten en maagden. Ik ga er graag naar toe, want ik houd veel van mijn oudere broer. Hij legt me alles precies uit, waarom iets geplant is, en hoe hij de planten en dieren behandeld . Mijn vader is heel trots op hem, en laat hem in alles vrij. Ik wil alles goed leren, misschien trouw ik later wel een boer, en dan kan ik het goed gebruiken. Dan hoop ik, dat vader op mij ook zo trots kan zijn. Als je wilt, kunnen we er vanavond naar toe gaan om melk en eieren voor ons te halen."

 




    

Magdalena 17

"Dlaczego pokazałeś mi wczoraj twój język? Ja nic zły nie zrobiłem",  próbowałem zaczynać rozmowę. Ania opowiedziała:" Mój ojciec czytał nas list, w który twój ojciec pisał, że ty tu przyjdziesz z wozu towaru. Byłoby dobrze, gdyby ty tu można rozejrzeć się trochę. Tu u nas w handlu, a także w rodzinie. Tu na pewno będzie coś ciekawego zobaczyć. To interesującym w rodzinie, na pewno chodziło o mnie, i od razu daje ci moją opinię. Ja nie daje mi do powiązane. W żadnym przypadku, i mój ojciec ot wie". Stałem tam jak mi ktoś mi wiadra lodowatej wodzie na głowie lała. To było przyczyna! Ja nie widziałem ten list, a mój ojciec na pewno nie miał taki zamiar. Ale nagle było dla mnie jasne, w jaki skomplikowanej sytuacji byłem przez myśli dziewczyny i nagle zaczynałem się śmiać głośno. "chyba źle rozumiałeś. Mój ojciec z pewnością nigdy nie miałem taki intencji. W naszej rodzinie ..... wiesz, tylko żenił się z miłości, ze wszystkimi problemami który to prowadzi. Moja matka ... " Jej ojciec wrócił , i przerwaliśmy nasze rozmowę. Byłem zadowolony, mogłem tak szybko zmienić zdanie u Ania.

Powiedziałem panu Kachel, że mój ojciec był zdania, że to było konieczne, ze względu na wrażliwość lądunek, nie musi wielokrotnie być rozładowany. Wrażliwe pręgi ołowiu mogby byc uszkodzone. Dlatego wozy musiały byc załadowane raz w hucie, wtedy tylko konie byli do zamiany u dom handlego pana Kachel. Na początku mój ojciec chciał trzy nowe wozy dać do dyspozycji. Pan Kachel był bardzo entuzjastyczny o planach wspólnej handlu w ołów, i chciał myśleć o jak  wykorzystać jego woźniców, zgodnie z jego książek, i następnego dnia rano, dać mi odpowiedź. Ja byłem bardzo zadowolony ze sprawnym zakończeniu mojej misji, i poszłam powrotem do naszej sypialni. Pokój był jasny i czysty, dwie łóżku stali naprzeciwko siebie na ścianie, przestronnej piorkowy koce były pokryte barwną tkaninę. Wszystko czyste i świeże tchnienie, jednak było coś inaczej od rana ; na stoliku stał dzbanek z wielkim bukietem kolorowych kwiatów. Czułem słoik, woda była bardzo zimna, więc krótki czas temu, ktoś tam postawiał. Natychmiast pomyślałem o Ania, i tym samym moment przeszedł przyjemne uczucie. Wymieliśmy tylko kilka słów,ale od razu mieliśmy dużo podobieństwo. Na schodach spotkałem Anię.

 

‘Waarom stak je gisteren je tong tegen me uit? Ik heb je toch niets gedaan?’ probeerde ik een gesprek te beginnen. Anna zei: ‘Mijn vader heeft ons een brief voor gelezen, waarin je vader schreef, dat jij met een levering hierheen zou komen. Het zou goed zijn, als jij je hier bij ons in de handel en ook in de familie, een beetje kon rondkijken. Er zou zeker wat interessants te zien zijn.  Met het interessants in de familie heeft hij zeker mij bedoeld, en daarbij zal ik je meteen mijn mening geven. Ik laat me niet koppelen. In geen geval, en dat weet mijn vader ook.’ Ik stond er bij of ik een emmer ijskoud water over me heen had gekregen. Dat was het dus! Ik had de brief helemaal niet gezien, en mijn vader had het zeker ook niet zo bedoeld. Maar plotseling werd me duidelijk, in wat voor ingewikkelde situatie ik door de gedachten van het meisje was beland, en moest opeens heel hard lachen. ‘Dat heb je dan verkeerd begrepen. Mijn vader heeft zeker nooit zulke gedachten gehad. Bij ons in de familie..... weet je, daar wordt alleen uit liefde getrouwd, met alle problemen op de koop toe. Mijn moeder...’ Haar vader kwam weer terug, en we onderbraken ons gesprek. Ik was tevreden, dat ik de stemming bij Ania zo snel had kunnen veranderen.

 Ik vertelde aan heer Kachel, dat mijn vader van mening was, dat vanwege de gevoeligheid van de lading, er niet meermaals omgeladen moest worden. Dan konden de buigzame loodstaafjes beschadigd raken. Daarom moesten de wagens in de smelterij geladen worden en hoefde er bij handelshuis Kachel alleen van paarden gewisseld te worden. Voor het begin wilde mijn vader drie nieuwe wagens ter beschikking stellen. Heer Kachel was zeer enthousiast over de plannen van een gemeenschappelijke loodhandel, en wilde de inzet van zijn voerlui volgens zijn boeken nog een keer goed overdenken en mij volgende morgen antwoord geven. Ik was heel tevreden over de goede voltooing van mijn missie, en ging naar onze slaapkamer. Het kamertje was licht en schoon, twee bedkasten stonden tegenover elkaar aan de wand, de luchtige donsen dekens waren met een bonte stof overtrokken. Alles ademde fris en schoon, toch was er iets of wat verandert sinds vanmorgen; op een klein tafeltje stond een kruik met een grote bos bonte bloemen. Ik voelde aan de kruik. Het water was nog heel koud, dus kon hij er nog niet zo lang geleden neer gezet zijn. Ik dacht gelijk aan Ania, en onderging daarbij een aangenaam gevoel. We hadden slechts een paar woorden met elkaar gesproken, maar daarbij toch meteen veel overeenstemming gevonden. Op de trap naar beneden trof ik Ania.

  

Magdalena 15

Dom Menzel na Boża Góra

Hirschberg, 5 lipca 1425

Po śniadaniu Pan Kachel zaprosił mnie do swojego biura, gdzie, jak u nas, lezą wiele

grubych książek; książek wejściowe i wyjściowe. Oni lezą w dni roboty w halach na

katedrach, i tam piszą wszystkich ładunki i rozładunki. Wieczorem jednak idą do biura.

Ponadto lezą tu kopia książki, w której jest pisane kopia od wychodzących listów

biznesowych. Czułem się jak w domu , i zacząłem od razu mówić o planowany handlu

ołowiem.

Handel z Zittau do miast w Bohemia mieli w ostatnich latach, w związku z napady Husytów

mocno redukowało. Zittau która miało wysokiej długi Musiała szukać innych wartościowych

interesy, które można było obsługiwać tylko na bezpiecznych dróg. Rada miasta udało się

dostać od cesarza monopol na handlu, w wszystkie Babia Góra ołowiu ze Śląska. Ołów

byłby potrzebny do tworzenia witraży. W kościołach i domach prywatnych w Saksonii i

Bawarii, w coraz więcej tego typów okno montowali. Dlatego handel ołowiem wydawało się

mieć dobrą przyszłość. Ponieważ brakowało odpowiednich hali w Zittau na tym nowym

handel, rada poprosiła mojego ojca, dać jego hali do dyspozycji, które lezą korzystni

koło Bram Kobiet. Tez pytali ojciec monitorować ten handel. Ołów tam ma

być stemplowane do identyfikacji. Miasto również otrzymał prawo konfiskować

niestemplowane ołów.

Hirschberg, 5 juli 1425        

 

Na het ontbijt nodigde heer Kachel me in zijn buro, waar net als bij ons thuis, veel dikke boeken staan; de ingangs- en uitgangsboeken. Deze liggen op werkdagen, bij het in- en uitaden in de hallen op katheders om de verladingen in op te schrijven. ‘s Avonds gaan ze echter naar het buro. Ook liggen hier de kopieboeken, waarin de kopieen van de uitgaande zakelijke brieven geschreven worden. Ik voelde me hier thuis, en begon dan ook meteen over de geplande handel in lood te praten.

De handel van Zittau naar de Boheemse steden was in de laatste jaren, als gevolg van de rooftochten der Hussiten sterk terug gelopen. Het hoog verschuldige Zittau moest naar andere lonende zaken uitkijken, die men alleen op veilige wegen afhandelen kon. Zo had de raad van de stad het bij de keizer gedaan gekregen, dat al het Frauenberger lood uit Silezie, alleen in Zittau verhandeld mocht worden. Lood had men nodig voor het maken van glas in lood ramen. In kerken en prive huizen in Sachsen en Beieren werden steeds meer van deze nieuwe ramen ingebouwd. Daarom scheen de de handel in lood een goede toekomst tegemoet te gaan. Omdat voor deze nieuwe handelstak nog geen geschikte lagerhallen in Zittau waren, had de raad mijn vader gevraagd, zijn hallen, die gunstig bij de Vrouwenpoort lagen, daarvoor ter beschikking te stellen en de gehele handel voorlopig te bewaken. Het lood zou daar voor indentificatie gestempeld worden. De stad had ook het recht gekregen ongestempeld lood in beslag te nemen.